«Συνιστών κράτος» και χωρίς λύση – Τουρκικός σχεδιασμός για την επόμενη ημέρα ενός ναυαγίου

«Συνιστών κράτος» και χωρίς λύση – Τουρκικός σχεδιασμός για την επόμενη ημέρα ενός ναυαγίου

Του Κώστα Βενιζέλου

[Πηγή: Mignatiou.com, 13/04/2014]

Το μεγάλο παιχνίδι στο Κυπριακό φαίνεται να διαδραματίζεται εκτός και παράλληλα με τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Παρασκηνιακά, κατά κύριο λόγο, εκτυλίσσεται μια προσπάθεια, που αφορά κινήσεις τρίτων, κατά κύριο λόγο των Αμερικανών με τη στήριξη των Βρυξελλών, για προώθηση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Ταυτόχρονα, η τουρκική πλευρά κινείται δραστήρια στο διεθνές πεδίο, έχοντας ως βασικό στόχο να ετοιμαστεί και να λειτουργεί τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος, ανεξαρτήτως εάν επιτευχθεί ή όχι λύση του Κυπριακού. Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, αυτός ο στόχος προωθείται και  επιτυγχάνεται σε διάφορα επίπεδα. Η τακτική αυτή μπορεί να κωδικοποιηθεί ως εξής:

Πρώτο, δίνουν βάρος στην εναρμόνιση του ψευδοκράτους με το κοινοτικό κεκτημένο. Οι Βρυξέλλες θεωρούν πως θα πρέπει να προετοιμαστεί η τουρκοκυπριακή κοινότητα για να μην υπάρξουν προβλήματα μετά τη λύση, ώστε να είναι ομαλή η συμμετοχή τους στην Ε.Ε. Ωστόσο, η τουρκική πλευρά σαφώς και κάνει άλλη ανάγνωση επί του θέματος τούτου. Θεωρούν πως η εναρμόνιση θα πρέπει να γίνει και πως με αυτό τον τρόπο «δομές» και «νομοθεσίες» του κατοχικού καθεστώτος, αποτελούν μια «πραγματικότητα». Κοντολογίς, το ψευδοκράτος προετοιμάζεται ευρωπαϊκά και είτε λυθεί το Κυπριακό είτε όχι, θα είναι μια οντότητα εναρμονισμένη και με το κοινοτικό κεκτημένο και έτοιμη «να περπατήσει μόνη της». Σημειώνεται ότι Τουρκία και ψευδοκράτος υπέγραψαν την περασμένη Παρασκευή πρωτόκολλο συνεργασίας «για θέματα ένταξης της Ε.Ε. και εναρμόνισης με το κοινοτικό κεκτημένο». Ο Τούρκος υπουργός Ε.Ε., Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που υπέγραψε εκ μέρους της κυβέρνησης του,  δήλωσε από τα κατεχόμενα, πως  μετά τη λύση η «ΤΔΒΚ» θα καταστεί μέλος της Ε.Ε. και πως εργάζονται «για νομικές εγγυήσεις προς αυτή την κατεύθυνση».

Δεύτερο, οι διεθνείς επαφές των Ναμί και Οζερσάι, τοποθετεί το κατοχικό καθεστώς στο διεθνή πολιτικό χάρτη. Από τη στιγμή που μετά τη χιαστή διαδικασία, άνοιξαν οι μεγάλες πύλες για τους αξιωματούχους του ψευδοκράτους αυτή η πορεία είναι χωρίς επιστροφή. Η Άγκυρα, που ρυθμίζει τις επαφές, έχει διαμορφώσει ένα πλάνο, που αφορά τρεις άξονες. Επαφές με Ηνωμένες Πολιτείες, Ευρωπαϊκή Ένωση ( Κομισιόν και κράτη-μέλη) και Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας.

Οι κινήσεις αυτές των Τούρκων, επιβεβαιώνουν σε μεγάλο βαθμό πως βρίσκεται σε εξέλιξη το σενάριο, σύμφωνα με το οποίο προτεραιότητα είναι το ναυάγιο και ότι προετοιμάζονται για την επόμενη ημέρα μιας τέτοιας εξέλιξης. Είναι δε πρόδηλο ότι η προετοιμασία αυτή επικεντρώνεται στη λειτουργία ενός τουρκοκυπριακού συνιστώντος κρατιδίου. Θα ενισχύσει δε τους σχεδιασμούς αυτούς εάν καταφέρουν να φορτώσουν το αδιέξοδο στην ελληνοκυπριακή πλευρά.

Είναι σαφές πως στο πεδίο των διαπραγματεύσεων, λίγα βήματα έχουν γίνει καθώς παραμένουν μεγάλες διαφορές. Η συνέχιση αυτής της εικόνας στη διαδικασία, ενισχύει τις κινήσεις που γίνονται για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Τα πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση γίνονται σε θρησκευτικό επίπεδο ενώ είναι σαφές πως επιδιώκεται η υιοθέτηση ενός μέτρου, που θα βοηθήσει στη διαμόρφωση θετικού κλίματος στην κοινή γνώμη. Τέτοιο μέτρο θεωρείται η Αμμόχωστος, όμως, είναι πρόδηλο πως αυτό που συζητείται τώρα είναι η είσοδος ειδικών στην κλειστή περιοχή για γίνει μια οικονομικοτεχνική μελέτη. Σημειώνεται πως το θέμα αυτό είχε συζητηθεί και το 2011 και οι ξένοι συνομιλητές του Έρογλου το θεωρούσαν δεδομένο πως θα προχωρούσε. Παράλληλα θα προωθούνται κι άλλα βήματα στο πεδίο των ΜΟΕ, που θα αφορούν μέτρα χαμηλής πολιτικής.

Και γερμανικό ενδιαφέρον για τερματικό

Η Λευκωσία κινείται στο πεδίο της αξιοποίησης του φυσικού αερίου προτάσσοντας το θέμα του τερματικού σταθμού, για το οποίο πέραν από τις εταιρίες που επιδεικνύουν ενδιαφέρον συμμετοχής, καταγράφεται κι άλλη κινητικότητα. Συγκεκριμένα, πληροφορίες αναφέρουν πως η γερμανική τράπεζα Ντόϊτσε Μπανκ, έχει ενδιαφερθεί να χρηματοδοτήσει το έργο με εγγύηση τα συμβόλαια των εταιρειών

Ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τις εταιρείες και εν αναμονή και της διαμόρφωσης των δεδομένων από τις έρευνες. Το κλειδί παραμένει στις ποσότητες φυσικού αερίου, που θα εντοπισθούν. Στη Λευκωσία θεωρούν πως οι ποσότητες σε συνδυασμό και με το ισραηλινό κοίτασμα στο Λεβιάθαν, το τερματικό θα είναι βιώσιμο. Η προσοχή, πάντως, βρίσκεται και στις έρευνες της ΕΝΙ, που επισπεύδονται και θα αρχίσουν το καλοκαίρι, εκτιμώντας πως θα εκπλήξουν ευχάριστα.

Προετοιμασία της κοινής γνώμης και διασύνδεση με την οικονομική κρίση

Η προετοιμασία της κοινής γνώμης για να αποδεχθεί τη συμφωνία, στην περίπτωση που θα προκύψει από τη διαδικασία, έχει αρχίσει προ πολλού. Όπως δήλωσε ξένος διπλωμάτης σε Κύπριο συνομιλητή του «αυτή τη φορά δεν μπορεί να αφεθεί το ζήτημα τούτο στην τύχη», παραπέμποντας ουσιαστικά στις προσπάθειες να προετοιμαστεί «κατάλληλα το κλίμα» για αποδοχή μιας συμφωνίας στο Κυπριακό. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια καλλιεργείται τόσο τις ελεύθερες περιοχές όσο και στα κατεχόμενα το κλίμα ότι «αυτή τη φορά θα λυθεί».

Είναι προφανές πως ο ξένος παράγοντας, που θεωρεί τη συγκυρία για συμφωνία κατάλληλη αλλά δεν ενδιαφέρεται για το περιεχόμενο της, παρουσιάζεται έτοιμος να κάνει διάφορες κινήσεις εντυπωσιασμού, θέλοντας να διατηρήσει «αναμμένες τις μηχανές» της κινητικότητας και της προοπτικής. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια εντάσσεται προφανώς και το μακρινό ταξίδι των δυο διαπραγματευτών, Ανδρέα Μαυρογιάννη και Κουντρέτ Οζερσάι στη Νότιο Αφρική. Ένα ταξίδι που επί της ουσίας θα παράγει εικόνες.

Κοντολογίς, θα παρουσιαστούν οι δυο διαπραγματευτές ενώπιον ενός από τους πρωταγωνιστές της συμφιλίωσης στη Νότιο Αφρική, τον Roelof Petrus (Roelf) Meyer, για να ακούσουν τις εμπειρίες του. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι στο παρελθόν είχαν επιστρατευθεί τρία μέλη της ομάδας των Γερόντων, ο Αρχιεπίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου, ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ και ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Αλγερίας Λακντάρ Μπραχίμι, για να συμβάλουν στη διαδικασία. Η αξιοποίησή τους, όπως και τα ταξίδια στο νησί, δεν απέφεραν τα αναμενόμενα.

Είναι σαφές πως αυτή τη φορά καταβάλλεται μια συστηματική προσπάθεια διασύνδεσης μιας συμφωνίας στο Κυπριακό με την οικονομία. Σε αυτό το κομμάτι γίνεται μια πιο μεθοδική δουλειά, καθώς δημιουργείται η εντύπωση πως τα προβλήματα θα επιλυθούν με μια συμφωνία στο Κυπριακό και ότι θα «πέσει πολύ χρήμα». Πληροφορίες αναφέρουν πως προς αυτή την κατεύθυνση, σε πολιτικό επίπεδο,  θα κινηθεί και η τρόικα, όταν και όποτε αυτό κριθεί αναγκαίο από τους εν δυνάμει μεσολαβητές.