Τίποτα δεν τελείωσε στην Ουκρανία

Τίποτα δεν τελείωσε στην Ουκρανία

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

[Πηγή: iskra, 09/09/2014]

Μόνο αφελείς θα πίστευαν ότι η εκεχειρία του Μινσκ βάζει τέλος στη γεωπολιτική σύγκρουση ζωής ή θανάτου της Δύσης εναντίον της Ρωσίας στην Ουκρανία. Το Πεκίνο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο του τη Δύση. Το μόνο ανάχωμα είναι η πυρηνική Ρωσία του Πούτιν. Όσοι τον κατηγορούν για αυταρχισμό και μη δημοκρατικές μεθόδους είναι απλώς αφελείς ή χρήσιμοι ηλίθιοι (αθάνατη φράση του Λένιν) επωφελώς για τους ίδιους-το τζάμπα έχει τελειώσει. Με τόσες και τόσες επεμβάσεις εδώ κι εκεί και παντού από τους Δυτικούς ποιος δικαιούται να μιλάει για τον αυταρχισμό του άλλου; Και οι οπαδοί της πάλης των Τάξεων νομίζουν ξαφνικά ότι η ταξική κυριαρχία είναι επιτραπέζιο οικογενειακό παιχνίδι;

Λείπει στοιχειώδης πληροφόρηση για το ποιοι πραγματικά είναι οι αντάρτες, τι θέλουν: αυτονομία εντός της Ουκρανίας; Ανεξαρτησία, νέο κράτος; Προσάρτησή τους από τη Ρωσία, όπως η Κριμαία; Υπάρχουν ιδιωτικοί στρατοί ολιγαρχών, αριστεροί, αναρχικοί, πλήθος άλλοι, ο μέχρι πρότινος άξιος ηγέτης τους, ο Στρέλκοφ, ήταν φιλομοναρχικός με ριζοσπαστικές αντιλήψεις! Ο Πούτιν δεν είναι μόνος, οφείλει και αυτός να ισορροπεί απροσδιόριστες αντικρουόμενες δυνάμεις. Η αόριστη γενίκευση «αστικές» δυνάμεις περιγράφει το μηδέν. Αστικές δυνάμεις ήταν όσοι έχαναν το κεφάλι τους σε ρυθμό πολυβόλου στη γαλλική επανάσταση για να μη μιλήσουμε για τα κεφάλια των μπολσεβίκων. Απόφαση παίρνουν συγκεκριμένοι άνθρωποι, οι ιθύνοντες, και όχι η Τάξη γενικώς και αορίστως ούτε η Τάξη αντιλαμβάνεται ενιαία το συμφέρον της. Το εν λόγω συμφέρον κρίνεται εκ των υστέρων, το επιβεβαιώνει ο νικητής.

Φαίνεται, πάντως, ότι πρώτον η εκεχειρία του Μινσκ κρατιέται, έστω με τα δόντια και δεύτερον απότρεψε την πλήρη κατάρρευση του Ποροσένκο. Διαφαίνεται ότι το συμφέρον της Ρωσίας, όπως το αντιλαμβάνεται το Κρεμλίνο (ο Πούτιν προσωπικά;) δεν ταυτίζεται με το συμφέρον των ανταρτών, όχι απολύτως. Η ρωσική ηγεσία δεν θέλει τεμαχισμένη την Ουκρανία, ήταν εξ αρχής σαφές. Και δεν τη θέλει ενταγμένη στη Δύση, (ΝΑΤΟ, ΕΕ) είναι η κόκκινη γραμμή. Είναι, είπαμε, ασαφές τι επιδιώκουν οι ποικίλες ηγεσίες των ανταρτών. Εξαρτημένες ωστόσο από τη βοήθεια της Μόσχας για την ύπαρξή τους.

Ο καθηγητής Τζον Μιρσχάϊμερ (Πανεπιστήμιο του Σικάγο) παρατηρεί:

1. Το Ουκρανικό το προκάλεσε η επέκταση του ΝΑΤΟ στη γειτονιά της Ρωσίας.

2. Οι ΗΠΑ με το δόγμα Μονρόε ανακήρυξαν «εσωτερική τους» υπόθεση τις εξελίξεις στην αμερικανική Ήπειρο και απαγόρευσαν (μονομερώς) την ανάμιξη σε κάθε ξένη Δύναμη. Το ίδιο δικαίωμα έχει και η Ρωσία, λέει ο Μιρσχάϊμερ, εβραίος, αλλά επικριτής της πολιτικής του Ισραήλ.

Η Ρωσία αγωνίζεται να επιβάλει αυτό το δικαίωμα. Αν ηττηθεί θα επικρατήσει ανεμπόδιστα, πλέον, ο παγκοσμιοποιημένος νεοφιλελευθερισμός των δυτικών χωρών. Αυτό είναι το διακύβευμα. Οι αντάρτες, δεξιοί, αριστεροί και οτιδήποτε, δεν μπορούν να αγνοήσουν αυτό το δεδομένο. Το Κρεμλίνο, ο Πούτιν, δεν μπορεί, με τη σειρά του, να τους «ξεπουλήσει», όπως υστερικά ξεφωνίζουν δεξιοί και υποτιθέμενοι «αριστεροί» στη Δύση, επειδή, απλούστατα, είναι αναντικατάστατοι στη μάχη εναντίον των επιθετικών σχεδιασμών της Δύσης. Στη χειρότερη περίπτωση (και με τη βοήθειά του) οι αντάρτες μπορεί να καταλάβουν το μέγιστο των εδαφών της Αν. Ουκρανίας, φουσκώνοντας το «μαξιλάρι» ανάμεσα στη Ρωσία και το ΝΑΤΟ. Το μη χείρον.

Οι Ευρωπαίοι διστάζουν να προχωρήσουν σε νέες κυρώσεις. Η απειλή του Μεντβέντεφ για ασύμμετρη ρωσική απάντηση φαίνεται ότι ακούστηκε ηχηρά στις Βρυξέλλες. Οι ΗΠΑ έχουν συμφέρον να βαθύνει το χάσμα Ρωσίας-ΕΕ/Βερολίνου. Αλλά και η Γερμανία έχει συμφέρον να αποτρέψει συνεννόηση Πούτιν-Ομπάμα σε βάρος της. Οι κατηγορίες εναντίον γενικώς του «ιμπεριαλισμού» συσκοτίζουν, δεν διευκρινίζουν ποιος κάνει τι, τα κίνητρα τακτικής και στρατηγικής του καθενός. Τα ευρωπαϊκά συμφέροντα δεν μπορούν να ακολουθούν τυφλά τις αμερικανικές επιθυμίες και υποδείξεις, πλήττοντας τις οικονομίες τους, διακινδυνεύοντας την ίδια τη ζωή των πολιτών τους από την επέλαση του χειμώνα. Σ’ αυτό το περίπλοκο συγκρουσιακό πλαίσιο οι επικλήσεις για ειρηνική επίλυση των διαφορών ακούγονται ως ασυνάρτητες μωρολογίες αδαών. Η εξέλιξη είναι απρόβλεπτη, το μόνο βέβαιο είναι ότι θα υπάρξει συνέχεια, ίσως αιματηρή.

Ο Πούτιν όταν επέβαλλε το εμπάργκο αγροτικών προϊόντων είπε ότι θέλει τη Ρωσία αυτάρκη, οπλικά, βιομηχανικά, αγροτικά. Τούτο θίγει όσους Ρώσους ολιγάρχες δεν επιθυμούν την πλήρη αυτονόμηση της χώρας, βολεμένοι στο χώρο που τους έχει παραχωρήσει η Δύση, όχι φυσικά μόνο στον αγροτικό τομέα. Ποιος θεωρεί εθνικιστική την πολιτική (αυτάρκειας) του Πούτιν; Είναι προφανές ότι η αυτάρκεια, έστω η σχετική, είναι εφικτή για μια μεγάλη χώρα όπως η Ρωσία, αδύνατη, όμως, για μια μικρή, όπως η Ελλάδα- πολικός αστέρας είναι η προστασία της πατρίδας, η πλεύση είναι δουλειά του κυβερνήτη. Είναι επίσης προφανές ότι ξεκινήσαμε από την Ουκρανία και καταλήξαμε στην εσωτερική αυτάρκεια, το όλον απαιτεί συνοχή για να έχει αντοχή. Δυο πράγματα που μας λείπουν.