Ο φόβος του ντόμινο

Ο φόβος του ντόμινο

Θα κρατήσει, νομίζεις;

του Γιώργου Καπόπουλου

[Πηγή: ΕΘΝΟΣ, 26/04/2015]

Ο ισχυρισμός ότι η Ευρωζώνη του 2015 είναι πολύ καλύτερα προετοιμασμένη από αυτήν του 2010 και του 2012 για Grexit, Graccident ή και χρεοκοπία εντός αυτής ήδη καταρρέει ως προσβλητική της νοημοσύνης μπλόφα από μια ομοβροντία δηλώσεων Ευρωπαίων αξιωματούχων. Αλλωστε η Ευρωζώνη φάνηκε να μην αντέχει ακόμη πιο ελαφρές αναταράξεις όπως τις παρενέργειες της επιβολής κυρώσεων στη Γαλλία για αποκλίνοντα από το Δημοσιονομικό Σύμφωνο προϋπολογισμό, που αποφεύχθηκε με πολιτική απόφαση για μετάθεση της προθεσμίας προσαρμογής μέχρι το 2017. Μια ματιά στη διετία 2010-2012 βεβαιώνει για το ακριβώς αντίθετο, καθώς κάθε κίνηση που έθετε σε αμφιβολία την ενδοευρωπαϊκή αλληλεγγύη των χωρών-μελών της Ευρωζώνης προκαλούσε ισχυρούς κραδασμούς.

Η ad hoc διάσωση της Αθήνας την άνοιξη του 2010 και η συγκρότηση του Προσωρινού Μηχανισμού ΕFSF το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς διέλυσαν τον μύθο της ελληνικής εξαίρεσης απέναντι σε μια συνολικά υγιή Ευρωζώνη. Τον Οκτώβριο του 2010 στη μοιραία συνάντηση της Ντοβίλ, όταν οι Μέρκελ-Σαρκοζί συμφώνησαν στη Συμμετοχή του Ιδιωτικού Τομέα (ελεγχόμενη χρεοκοπία) στις μελλοντικές διασώσεις, έστειλαν εκτός αγορών πρώτα την Ιρλανδία και λίγους μήνες μετά την Πορτογαλία. Η διάσωση του Δουβλίνου και της Λισαβόνας δεν έφερε ηρεμία καθώς το πλαφόν της κεφαλαιακής επάρκειας του Προσωρινού Μηχανισμού δεν κάλυπτε ενδεχόμενη ανάγκη διάσωσης μεγεθών όπως η Ισπανία και η Ιταλία. Μια μικρή ανάπαυλα καταγράφηκε στα τέλη του 2011 όταν η νίκη του Ραχόι στη Μαδρίτη και η αντικατάσταση του Μπερλουσκόνι από τον Μόντι στη Ρώμη δημιούργησαν την ψευδαίσθηση ότι τη συνταγή του εσωτερικού μνημονίου Ισπανία και Ιταλία μπορούν να την ανακάμψουν χωρίς ανάλογη αξιοπιστία εγγύησης-κάλυψης από τον Προσωρινό Μηχανισμό EFSF που εξακολουθούσε να αρνείται η Γερμανία.

Λίγους μήνες μετά, στα μέσα του 2012, η Ευρωζώνη ζει όχι μόνο την αβεβαιότητα της διπλής εκλογικής αναμέτρησης στην Ελλάδα αλλά και την αμφιβολία για τη δυνατότητα της Ισπανίας και της Γαλλίας να αποφύγουν κρίση δανεισμού. Τότε στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου Μόντι και Ραχόι απειλούν να θέσουν βέτο στο κείμενο των Συμπερασμάτων αν δεν διασφαλιστεί απευθείας χρηματοδότηση του τραπεζικού τομέα για να μην επιβαρύνεται το δημόσιο χρέος. Η Γερμανία υποκύπτει, για να σβήσει την υπογραφή της λίγους μήνες μετά. Στις 26 Ιουλίου του 2012 από το Λονδίνο ο επικεφαλής της ΕΚΤ Ντράγκι δηλώνει ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να διασφαλίσει το κοινό νόμισμα, την Ευρωζώνη, μια μαγική φράση που εξασφάλισε παρατεταμένη σταθερότητα δυόμισι χρόνων μέχρι την εξαγγελία υλοποίησης της ποσοτικής χαλάρωσης στις 22/1 του 2015.

Το «θα κάνω ό,τι μπορώ» δεν ήταν απλά και μόνο δέσμευση για τύπωμα χρήματος αλλά κυρίως συνολική πολιτική εγγύηση ότι δεν θα υπάρξει προαποφασισμένο η εξ ατυχήματος πιστωτικό γεγονός και πολύ περισσότερο εξώθηση σε αποχώρηση από την Ευρωζώνη.Σε μια εύστοχη ανάλυση που δημοσιεύθηκε προχθές Παρασκευή στους «Financial Times» επισημαίνεται ότι η πεποίθηση πως ο συνολικός αντίκτυπος ενός ατυχήματος στην Ελλάδα θα είναι διαχειρίσιμος βασίζεται στην ταυτόχρονη πεποίθηση των επενδυτών ότι ένα Grexit είναι αδύνατο.Ακόμη και η παράταση της συζήτησης για Grexit είναι αποσταθεροποιητική γιατί θα αποτελούσε παλινδρόμηση στην αφετηρία της μετά το 2010 κρίσης αξιοπιστίας της Ευρωζώνης. Το μήνυμα ότι η συμμετοχή στην Ευρωζώνη είναι αντιστρέψιμη θα αποσταθεροποιούσε τη συντριπτική πλειονότητα των χωρών-μελών.