Σύγκλιση ή σύγκρουση;

Σύγκλιση ή σύγκρουση;

του Γιώργου Καπόπουλου

[Πηγή: ΕΘΝΟΣ, 30/07/2015]

Πίσω από την ψευδαίσθηση μιας καθυστερημένης έστω σύγκλισης της Τουρκίας με τις ΗΠΑ απέναντι στους τζιχαντιστές του ISIS στη Συρία και στο Ιράκ υφέρπει η δυναμική της σύγκρουσης των δύο πλευρών. Το χθεσινό κύριο άρθρο των «New York Times» είναι αποκαλυπτικό: «Ο βομβαρδισμός των Κούρδων ανταρτών από την Αγκυρα θα μπορούσε να υπονομεύσει τις νέες προσπάθειες της Τουρκίας να ελέγξει την επέκταση του Ισλαμικού Κράτους». Η έγκυρη αμερικανική εφημερίδα δεν είναι αφελής, γνωρίζει πολύ καλά ότι η εκστρατεία είναι αντικουρδική, με τα πλήγματα κατά των τζιχαντιστών σχεδόν προσχηματικά για να υπάρξει στήριξη ή για την ακρίβεια ανοχή των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στον πόλεμο των Ερντογάν-Νταβούτογλου.

Οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να επιτρέψουν στην Αγκυρα να καταφέρει ισχυρά πλήγματα στις δυνάμεις των ΡΚΚ και YPG στο Βόρειο Ιράκ και στη Βορειοανατολική Συρία αντίστοιχα και να μετατρέψουν την υπό τον Μπαρζανί κουρδική κυβέρνηση στο Αρμπίλ σε υποχείριό της. Δεν θα το επιτρέψουν πρώτον γιατί επενδύουν στο κουρδικό κίνημα όχι μόνον τακτικά και βραχυπρόθεσμα αλλά και στρατηγικά και μακροπρόθεσμα ως τον πιο σημαντικό σύμμαχο και έρεισμά τους στην ευρύτερη Μέση Ανατολή: Το κουρδικό κίνημα δεν επιτρέπει κυριαρχία των σουνιτών στη Δαμασκό και τη Βαγδάτη και δεύτερον την κατάλληλη στιγμή και με τους κατάλληλους χειρισμούς μπορεί να αναδειχθεί σε πολύτιμο εργαλείο ελέγχου των όποιων σημερινών και μελλοντικών περιφερειακών φιλοδοξιών της Αγκύρας και της Τεχεράνης.

Κατά δεύτερο λόγο αν η Αγκυρα επιδιώξει να καταφέρει καίριο πλήγμα στις δυνάμεις των ΡΚΚ-YPG, δημιουργήσει ζώνη ασφαλείας στη Βόρεια και Βορειοανατολική Συρία και μετατρέψει την ντε φάκτο ανεξάρτητη κουρδική οντότητα στο Βόρειο Ιράκ σε προτεκτοράτο, τότε θα υπάρξει χωρίς προσχήματα ευρείας κλίμακας εμπλοκή της Τεχεράνης στη σύγκρουση και στην καλύτερη περίπτωση διανομή της ευρύτερης περιοχής σε ζώνες ελέγχου και επιρροής και στη χειρότερη μετωπικής σύγκρουσης Τουρκίας-Ιράν.

Ομως, εκτός από το Ιράν, ούτε η Σαουδική Αραβία πρόκειται να επιτρέψει στους Ερντογάν-Νταβούτογλου την εγκαθίδρυση ενός νεοοθωμανικού προτεκτοράτου επί των σουνιτών της περιοχής, τους οποίους το Ριάντ θεωρεί φυσικούς της συμμάχους. Με άλλα λόγια, η Τουρκία που διαμηνύει στις ΗΠΑ ότι δέχεται ως υπεργολάβος να συμβάλει στο σφυροκόπημα των τζιχαντιστών ακόμη και με χερσαίες δυνάμεις, έχει μια ατζέντα που μπορεί να οδηγήσει σε γενικευμένη περιφερειακή ανάφλεξη και να αναγκάσει την Ουάσιγκτον σε μεγάλης κλίμακας απευθείας εμπλοκή.