Αποκαλυπτική μαρτυρία-συνέντευξη στελέχους του ISIS

Αποκαλυπτική μαρτυρία-συνέντευξη στελέχους του ISIS

Τυχοδιωκτικές συμμαχίες, "υπόγειες διαδρομές" και ο ρόλος των αμερικανικών φυλακών

[Πηγή: Το Περιοδικό, 17/12/2015]

Επιμέλεια-μετάφραση: Αλέξανδρος Στεργιόπουλος

Ο Abu Ahmed συμφώνησε να μιλήσει στον “Guardian” και τον Maritn Chulov, μετά από δύο χρόνια συζητήσεων στη διάρκεια των οποίων αποκάλυψε το παρελθόν του ως μαχητής του ISIS. Μοιράστηκε την ανησυχία του για το ISIS και την οπτική του για την περιοχή. Με το Ιράκ και τη Συρία στις φλόγες και άλλη μια γενιά της Μέσης Ανατολής καταδικασμένη στην αιματοχυσία και την αναστάτωση από τα χέρια των συντρόφων του, οδηγούν τον Abu Ahmed σε δεύτερες σκέψεις. Η βαναυσότητα του ISIS έρχεται σε αντίθεση με τη δική του ματιά, η οποία αμβλύνθηκε με τον χρόνο και πια πιστεύει ότι τα διδάγματα του Κορανίου μπορούν να εξηγηθούν και να μη διαβάζονται κυριολεκτικά.

Οι ανησυχίες του για την εξέλιξη του ISIS τον ώθησαν να μιλήσει. Προσφέρει μοναδική γνώση για τον αινιγματικό ηγέτη του και τις μέρες του τρομοκρατικού γκρουπ. Καλύπτει την περίοδο από το 2004 όταν γνώρισε τον Abu Bakr ως το 2011, όταν το ιρακινό αντάρτικο πέρασε τα σύνορα και πήγε στη Συρία. Οι μεσότιτλοι δικοί μας.

Φρούριο της ερήμου

Το καλοκαίρι του 2004 νεαρός τζιχαντιστής συνοδεύεται σιδεροδέσμιος από τους δεσμοφύλακες του κέντρου κράτησης Camp Bucca στο Νότιο Ιράκ. Ήταν ταραγμένος, καθώς δύο αμερικανοί στρατιώτες τον οδηγούσαν, μέσα από τρία φωτισμένα κτίρια και ένα λαβύρινθο διαδρόμων γεμάτων καλώδια, σε ανοιχτή αυλή. Εκεί βρίσκονταν άντρες φορώντας ζωηρόχρωμες στολές. Τον κοιτούσαν επίμονα. “Αναγνώρισα αμέσως κάποιους”, δηλώνει στον δημοσιογράφο του “Guardian” Maritn Chulov. Και συνεχίζει λέγοντας “φοβόμουν το Bucca. Όταν όμως έφτασα εδώ ήταν πολύ καλύτερα”.

Ο τζιχαντιστής που χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο Abu Ahmed εισήλθε στο Bucca το 2004  και τώρα είναι ανώτερος αξιωματούχος του ISIS. Σαν αυτόν κι άλλοι κρατούμενοι. Έχουν συλληφθεί από αμερικανούς στρατιώτες σε πόλεις και χωριά του Ιράκ και έχουν μεταφερθεί σε ένα μέρος ήδη διάσημο: Αποκαρδιωτικό, φρούριο της ερήμου που θα διαμόρφωνε την κληρονομιά των ΗΠΑ στο Ιράκ.

Να βρεθούν όλοι μαζί

Οι κρατούμενοι δεν άργησαν να τον προειδοποιήσουν. Επίσης, είχαν τρομοκρατηθεί, αλλά γρήγορα ανακάλυψαν ότι με τον τρόπο που διοικούσαν οι Αμερικανοί τη φυλακή τους δινόταν μια ξεχωριστή ευκαιρία: Να βρεθούν όλοι μαζί. Αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει ούτε στη Βαγδάτη. Εκεί, δεν ήταν μόνο ασφαλείς, αλλά βρίσκονταν λίγα μέτρα από την ηγεσία της Αλ Κάιντα.

Ήταν στο Camp Bucca όπου ο Abu Ahmed γνώρισε τον Abu Bakr al-Baghdadi. Ο εμίρης του ISIS που περιγράφεται ως πιο ο επικίνδυνος τρομοκράτης στον κόσμο. Από την αρχή όλοι τον σέβονταν. Κανείς δεν ήξερε ότι θα εξελιχθεί σε ηγέτη.

Ο Ahmed ήταν σημαντικό μέλος από την πρώτη συγκρότηση του γκρουπ. Είχε αναπτύξει μαχητικό πνεύμα από νεαρή ηλικία στη διάρκεια της αμερικάνικης κατοχής, η οποία -σύμφωνα με τον Ahmed και τους άλλους μαχητές- προσπαθούσε να αλλάξει το στάτους κβο στο Ιράκ υπέρ του σιιτικού πληθυσμού που ήταν πλειοψηφία, εις βάρος των κυρίαρχων σουνιτών. Η αρχική του θέση σε αυτό που θα εξελισσόταν σε ISIS τον οδήγησε στη σημαντική θέση που έχει τώρα. Οι περισσότεροι συμπολεμιστές θεωρούν την εύθραυστη τάξη στην περιοχή εκπλήρωση της προσδοκίας τους στο Ιράκ. Ανολοκλήρωτη δουλειά, μέχρι ο πόλεμος στη Συρία να τους δώσει νέο πεδίο δράσης.

Ο διαλλακτικός Baghdadi

Στο Bucca είχε διαχωρίσει τη θέση του από την αρχή. Οι άλλοι κρατούμενοι θεωρούσαν ότι είναι απόμακρος και σκοτεινός. Εντούτοις, για τον Baghdadi είχαν διαφορετική εντύπωση. Ήταν διαλλακτικός και κατευναστικός, σε ένα περιβάλλον αβέβαιο. Στρέφονταν σε αυτόν για να λύσουν τις διαφορές τους. Κατά τον Ahmed αυτό ήταν θέατρο. Κάτι έκρυβε βαθιά μέσα του που δεν ήθελε να δουν οι άλλοι.

Ο Baghdadi, πλήρες όνομα Ibrahim ibn Awwad al-Badri-Samarrai, γεννήθηκε το 1971 στη Σαμάρα. Τέθηκε υπό κράτηση από τις αμερικανικές δυνάμεις στη Φαλούτζα τον Φεβρουάριο του 2004. Η ημερομηνία έχει σημασία, μια και μερικούς μήνες πριν βοήθησε στη σύσταση της ενόπλης ομάδας Jeish Ahl al-Sunnah al-Jamaah η οποία εδραιώθηκε στις σουνιτικές κοινότητες γύρω από τη γενέτειρα του.

Ο Δρ. Hisham al-Hashimi, αναλυτής και σύμβουλος της ιρακινής κυβέρνησης για το ISIS, αναφέρει ότι “τον έπιασαν στο σπίτι φίλου του”. Ο φίλος του ήταν ο Nasif Jasim Nasif. Μετά μεταφέρθηκε στο Bucca. “Οι Αμερικανοί δεν ήξεραν ποιον είχαν πιάσει”. Το ίδιο ίσχυε και για τους περισσότερους συγκρατούμενους. [...]. Όταν ο Baghdadi έφτασε στο Bucca ήταν 33 ετών και το οδηγούμενο από σουνίτες αντάρτικο αναπτυσσόταν στο κεντρικό και δυτικό Ιράκ. Η εισβολή (των ΗΠΑ) που είχε παρουσιαστεί σαν “πόλεμος για την ελευθερία”, εξελίχθηκε σε κατοχή. Οι σουνίτες του Ιράκ, αποκλεισμένοι μετά την πτώση του Σαντάμ Χουσέιν, μάχονταν ενάντια των ΗΠΑ και άρχιζαν να στρέφουν τα όπλα στους ευεργετούμενους της εκθρόνισης του Σαντάμ. Την πλειοψηφία του πληθυσμού, τους Σίιτες.

Οι πρόδρομοι του Ισλαμικού Κράτους

Η μικρή ένοπλη οργάνωση της οποίας ηγείτο ο Baghdadi, ήταν μία από τις δεκάδες που ξεφύτρωσαν έπειτα από το ξέσπασμα των Σουνιτών. Πολλές απ” αυτές θα έμπαιναν κάτω από τη σημαία της Αλ Κάιντα στο Ιράκ και μετά κάτω απ” αυτή του ISIS. Αυτοί ήταν οι πρόδρομοι του Ισλαμικού Κράτους. [...]

Εκείνη την περίοδο όμως (σ.σ 2004), στο Bucca, η ομάδα του Baghdadi δεν ήταν τόσο γνωστή. Επίσης δεν ήταν τόσο σημαντική η παρουσία του όσο αυτή του ηγέτη των ανταρτών. Του περιβόητου Abu Musab al-Zarqawi, εκπρόσωπου, τότε, του απόλυτου φόβου για κάποιους στο Ιράκ, για την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Ο Baghdadi, όμως, είχε έναν μοναδικό τρόπο να ξεχωρίζει από τους άλλους επίδοξους ηγέτες στο Bucca και στους άγριους δρόμους του Ιράκ: Την γενεαλογία του, η οποία του επέτρεπε να ισχυρίζεται την άμεση καταγωγή του από τον Προφήτη Μωάμεθ. Επίσης, κατείχε διδακτορικό στις Ισλαμικές Σπουδές από το πανεπιστήμιο της Βαγδάτης. Αντλώντας απ’ αυτά, νομιμοποιούσε την πρωτοφανή αξίωση του να ισχυρίζεται ότι είναι ο χαλίφης του Ισλαμικού κόσμου τον Ιούλιο 2014. […] Ο Abu Ahmed σημειώνει ότι ο Baghdadi «ήταν ήσυχος κρατούμενος. Έχει χάρισμα. Ένιωθες ότι ήταν κάποιος σημαντικός, αν και υπήρχαν πιο σημαντικοί απ’ αυτόν. Αληθινά δεν πίστευα ότι θα φτάσει τόσο μακριά».

Οι αμερικάνικες φυλακές έφτιαξαν το ISIS

Ο Baghdadi φαινόταν να έχει τον τρόπο του με τους φύλακες. Σύμφωνα με τον Ahmed, και άλλους δύο κρατούμενους, οι Αμερικανοί τον έβλεπαν ως μεσολαβητή-ειρηνοποιό στις διάφορες φιλονικίες που ξεσπούσαν μεταξύ ανταγωνιστικών φατριών στη φυλακή. Μολαταύτα, όσο περνούσε ο καιρός γινόταν αυτός το επίκεντρο του προβλήματος. Ήθελε να είναι το αφεντικό της φυλακής και χρησιμοποιούσε την τακτική του «διαίρει και βασίλευε». Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2004 κρίθηκε ότι δεν αποτελεί πλέον απειλή και εγκρίθηκε η αποφυλάκιση του. Ο Abu Ahmed προχωρά σε μια συνταρακτική διαπίστωση. «Ήταν αξιοσέβαστος από τον αμερικάνικο στρατό. Εάν ήθελε να επισκεφτεί κάποιον σε άλλο χώρο μπορούσε, ενώ εμείς όχι. Όλο αυτόν τον καιρό ανέπτυσσε καινούρια στρατηγική, διακριτικά, με σκοπό να χτιστεί το Ισλαμικό Κράτος. Εάν δεν υπήρχε αμερικάνικη φυλακή στο Ιράκ, δεν θα υπήρχε Ισλαμικό Κράτος. Το Bucca ήταν εργοστάσιο. Μας έφτιαξε όλους. Την ιδεολογία μας».

Το ISIS, που έχει επιβάλλει τη βαρβαρότητα στην περιοχή, καθοδηγείται από άντρες που πέρασαν χρόνο στα αμερικανικά κέντρα κράτησης στη διάρκεια της κατοχής του Ιράκ. Εκτός από το Bucca, οι ΗΠΑ είχαν στήσει τη φυλακή του Camp Cropper και το Abu Ghraib. Πολλοί αμερικανοί αξιωματούχοι που διηύθυναν κέντρα κράτησης, παραδέχτηκαν ότι οι φυλακές είχαν εμπρηστική επίδραση στην ανταρσία.

Σύμβολα αδικίας

Η πολιτική των ΗΠΑ στο Ιράκ ήταν καταδικασμένη από την αρχή και τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν. Τουλάχιστον σε αυτούς που ζούσαν από μέσα τα πράγματα. Όπως ο Ali Khedery, ειδικός βοηθός σε όλους τους αμερικανούς πρέσβεις που υπηρέτησαν στο Ιράκ την περίοδο 2003-2011. Τα λόγια του επιβεβαιώνουν την ήττα της υπερδύναμης από τα αποδυτήρια. «Πήγα σε πολλές συναντήσεις όπου έρχονταν άτομα και μας έλεγαν πόσο καλά πάνε τα πράγματα», ωστόσο υψηλοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ πίστευαν ότι «στην πραγματικότητα είχαν οδηγήσει στην ριζοσπαστικοποίηση στοιχείων. Ήταν αντιπαραγωγικοί. Είχαν χρησιμοποιηθεί στο σχεδιασμό και την οργάνωση, τον διορισμό ηγετών και την εκτέλεση επιχειρήσεων».

Ο Ahmed δηλώνει: «Στη φυλακή, στο Bucca, οι πιο σημαντικοί άνθρωποι ήταν αυτοί που βρίσκονταν κοντά στον Zarqawi. Το 2004 αναγνωριζόταν ως ο ηγέτης της τζιχάντ». Και συνεχίζει: «είχαμε χρόνο να κάτσουμε και να σχεδιάσουμε. Ηταν το τέλειο περιβάλλον. Συμφωνήσαμε να βρεθούμε μόλις αποφυλακιστούμε. Ο τρόπος να επανασυνδεθούμε ήταν εύκολος. Γράψαμε λεπτομέρειες ο ένας για τον άλλο στο λάστιχο των μπόξερ μας. Όταν βγήκαμε, επικοινωνήσαμε. Όποιος ήταν σημαντικός για μένα ήταν γραμμένος στο λευκό ελαστικό. Είχα τα τηλέφωνα τους, τις διευθύνσεις τους. Μέχρι το 2009 οι πιο πολλοί είχαμε επιστρέψει σε αυτό που κάναμε πριν πιαστούμε. Τώρα όμως, το κάναμε καλύτερα».

Σύμφωνα με τον αναλυτή Hisham al-Hashimi, η ιρακινή κυβέρνηση εκτιμά ότι οι 17 από τους 25 πιο σημαντικούς ηγέτες του ISIS πέρασαν χρόνο στις αμερικανικές φυλακές το διάστημα 2004-2011. Μερικοί είχαν μεταφερθεί, υπό αμερικάνικη επιτήρηση, σε ιρακινές φυλακές όπου πραγματοποιήθηκαν αρκετές αποδράσεις ανώτερων στελεχών. Η μεγαλύτερη απ’ αυτές συνέβη το 2013 στο Abu Ghraib. Με 500 κρατούμενους, οι περισσότεροι ανώτεροι αξιωματούχοι των τζιχαντιστών που παραδόθηκαν από τον αμερικάνικο στρατό, να δραπετεύουν τον Ιούλιο εκείνης της χρονιάς αφού η φυλακή δέχτηκε την έφοδο των δυνάμεων του ISIS. […]

Η αποκάλυψη των κακοποιήσεων στο Abu Ghraib ριζισπαστικοποίησε πολλούς Ιρακινούς, οι οποίοι είδαν ελάχιστη βελτίωση από τον υποτιθέμενο πολιτισμό των Αμερικανών σε σχέση με όσα ζούσαν επί Σαντάμ. Τα στρατόπεδα εγκλεισμού, όπως το Bucca, το Abu Ghraib, ήταν ισχυρό σύμβολο αδικίας που σάρωσε πατεράδες, γιούς… […]

«Τα μποξεράκια μάς βοήθησαν να κερδίσουμε τον πόλεμο»

Ο Ahmed αποφυλακίστηκε λίγο μετά τον Baghdadi. Μετέβη αεροπορικώς στη Βαγδάτη όπου τον παρέλαβε άνθρωπος που είχε γνωρίσει στο Bucca. Τον μετέφεραν σε σπίτι δυτικά της πρωτεύουσας και γρήγορα επανασυνδέθηκε με την τζιχάντ. Πλέον είχε μεταλλαχθεί και από ομάδα που πολεμούσε τη δύναμη κατοχής, είχε γίνει μια αδίστακτη και ανέλεγκτη δύναμη ενάντια στους σίιτες του Ιράκ. Ομάδες-θανάτου περιπολούσαν στη Βαγδάτη και το κεντρικό Ιράκ σκοτώνοντας μέλη αντίπαλων σεχτών, ενώ εξόριζαν κατοίκους από τις περιοχές που ήλεγχαν.

Η πρωτεύουσα είχε γίνει ένα πολύ διαφορετικό μέρος απ” αυτό ήξερε ο Ahmed. Με τη βοήθεια όλων όσοι έφταναν στο Bucca, οι κρατούμενοι παρακολουθούσαν τις εξελίξεις στον υπό εξέλιξη σεχταριστικό πόλεμο. Ο Abu Ahmed γνώριζε σε τι περιβάλλον θα επέστρεφε. Οι ανώτεροι του στο Bucca είχαν σχέδια γι” αυτόν.

Το πρώτο πράγμα που έκανε, ασφαλής πια, μόλις βρέθηκε στη δυτική Βαγδάτη ήταν να βγάλει τα ρούχα του και να πάρει ένα ψαλίδι. Με αυτό έκοψε το ύφασμα από το εσώρουχο και όλα τα τηλεφωνικά νούμερα ήταν εκεί. Επικοινώνησε με τους υπόλοιπους και έπιασαν, πάλι, δουλειά. Άλλοι έξι κρατούμενοι έκαναν τον ίδιο σε άλλες περιοχές του Ιράκ. Ο ίδιος, χαμογελώντας λέει ότι “ήταν τόσο απλό. Τα μπόξερ μας βοήθησαν να κερδίσουμε τον πόλεμο”.

Η επαφή με τα απομεινάρια του Μπααθισμού

Ο Zarqawi έψαχνε μια “11η Σεπτεμβρίου” για να αναβαθμίσει τη σύγκρουση. Κάτι που θα πήγαινε τη μάχη στην καρδιά του εχθρού. Στο Ιράκ αυτό αφορούσε δύο στόχους: Την έδρα της δύναμης των σιιτών ή ένα θρησκευτικό σύμβολο ορόσημο. Τον Φεβρουάριο 2006 οι βομβιστές του Zarqawi κατέστρεψαν τον ιερό χώρο al-Askari shrine βόρεια της Βαγδάτης. Ο θρησκευτικός πόλεμος είχε πυροδοτηθεί για τα καλά. Ο Ahmed εξηγεί την αιτία της προβοκάτσιας και του πολέμου. “Υπήρχε λόγος που ανοίξαμε αυτόν τον πόλεμο. Δεν ήταν επειδή είναι σίιτες, αλλά γιατί πίεζαν γι” αυτό. Ο αμερικανικός στρατός τους διευκόλυνε παραδίδοντας τους τη χώρα. Συνεργάζονταν”. Όσον αφορά στους ηγέτες του ISIS ο Zarqawi ήταν πολύ έξυπνος. Ο Abu Omar al-Baghdadi αδίστακτος και ο Abu Bakr ο πιο αιμοδιψής απ” όλους.

Μετά τον θάνατο του Zarqawi, όσοι λάτρευαν να σκοτώνουν έγιναν σημαντικοί για την οργάνωση. Η κατανόηση της Σαρία και του κόσμου ήταν πολύ φθηνή εκ μέρους τους. Δεν καταλαβαίνουν το Tawheed (σ.σ εκδοχή του Κορανιού για τη μοναδικότητα του Θεού). Δεν πρέπει να εκβιάζεται με πόλεμο. [...]

Στα τέλη του 2006 η οργάνωση ήταν με την πλάτη στον τοίχο. Ο Zarqawi είχε δολοφονηθεί από τις ΗΠΑ και η πορεία της παρεμποδιζόταν από φυλετική εξέγερση που ξερίζωσε την ηγεσία της και μείωσε την παρουσία της στο Ιράκ. Εντούτοις, τη νέα κατάσταση την εκμεταλλεύτηκε για να εξελιχθεί και να παρουσιάσει τον πραγματισμό της εκτός από τη σκληροπυρηνική ιδεολογία της. Για το ISIS η περίοδος 2008-2011 ήταν η ανάπαυλα και όχι η ήττα.

Σε αυτό το διάστημα, ο Abu Bakr al-Baghdadi είχε ανέλθει στην ιεραρχία και ήταν έμπιστος του ηγέτη Abu Omar al-Baghdadi και του βοηθού του, αιγύπτιου τζιχαντιστή Abu Ayub al-Masri. Τότε ήταν που το ISIS προσέγγισε τα απομεινάρια του Μπααθισμού. Ιδεολογικοί αντίπαλοι που μοιράζονταν κοινό εχθρό: Τις ΗΠΑ και τη σιιτική κυβέρνηση που στήριζε. Αυτό δεν ήταν κάτι νέο βέβαια. Προγενέστερες ενσαρκώσεις του ISIS είχαν συνευρεθεί με τους Μπααθιστές, υπό το σκεπτικό «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου». Μολαταύτα, στις αρχές του 2008 οι επαφές είχαν πυκνώσει.

Αμερικανοί αξιωματούχοι και η ιρακινή κυβέρνηση πίστευαν ότι υπήρχε άμεση σχέση συριακών συνδέσμων με τη σουνιτική εξέγερση στο Ιράκ. Ήταν πεπεισμένοι ότι ο Bashar al-Assad επέτρεπε στους τζιχαντιστές να πηγαίνουν αεροπορικώς στη Δαμασκό, όπου στρατιωτικοί αξιωματούχοι τους συνόδευαν στα σύνορα με το Ιράκ.

Συρία, τζιχαντιστές, συμμαχία

Το 2008 οι αμερικάνικες δυνάμεις διαπραγματεύονταν τη μεταβίβαση των εξουσιών τους στους ανίσχυρους θεσμούς ασφαλείας του Ιράκ. Δεν είχαν και πολλούς έμπιστους. Έτσι, στράφηκαν στον Hussein Ali Kamal, διευθυντή των υπηρεσιών πληροφοριών του Υπουργείου Εσωτερικών. Κοσμικός Κούρδος που είχε την εμπιστοσύνη του σιιτικού καθεστώτος και κύρια δουλειά του ήταν να προστατέψει τη Βαγδάτη από τρομοκρατικές επιθέσεις.

Ο στρατηγός Kamal πίστευε, όπως και οι Αμερικάνοι, πως η Συρία αποσταθεροποιούσε το Ιράκ. Εκτίμηση βασισμένη στις ανακρίσεις τζιχαντιστών. Καθ” όλη τη διάρκεια του 2009, σε σειρά συνεντεύξεων του, ο Kamal παρουσίαζε αποδεικτά στοιχεία χρησιμοποιώντας χάρτες που αποδείκνυαν τις διαδρομές των τζιχαντιστών στα σύνορα για να περάσουν στο δυτικό Ιράκ. Επίσης, κατέθετε ομολογίες που συνέδεαν τα ταξίδια τους με αξιωματούχους της υπηρεσίας πληροφοριών της Συρίας. Ο Kamal είχε εμμονή με δύο συναντήσεις στη Συρία το 2009. Σε αυτές ήρθαν σε επαφή ιρακινοί τζιχανιστές, σύριοι αξιωματούχοι και μπααθιστές από τις δύο χώρες. [...] Οι Σύριοι είχαν αναπτύξει σχέσεις με τους τζιχαντιστές από την περίοδο του αντάρτικου και τους χρησιμοποιούσαν για να χαλάσουν τα σχέδια των Αμερικανών στο Ιράκ.

«Οι μουτζαχεντίν ήρθαν από τη Συρία»

Ο Ali Khedery, πρώην σύμβουλος αμερικανών πρεσβευτών και ανώτερων διοικητών στη Βαγδάτη, σημειώνει ότι «από τις αρχές της περιόδου 2004-05, ισλαμικά στοιχεία, τζιχαντιστές και οι στερούμενοι πολιτικών δικαιωμάτων μπααθιστές άρχισαν να βρίσκονται. Εκ φύσεως πειθαρχημένοι, καλά οργανωμένοι, γνώριζαν τα κατατόπια. Προϊόντος του χρόνου, ορισμένοι μπααθιστές έγιναν πιο ισλαμιστές με την εξέγερση σε εξέλιξη. Το 2007 ο στρατηγός Πετρέους δήλωνε ότι υπήρχαν ξεκάθαρες πληροφορίες για συνεργασία σύριων στρατιωτικών κατασκόπων με τζιχαντιστές. Εντούτοις, τα κίνητρα δεν έγιναν ποτέ γνωστά».

Ο Ahmed επιβεβαιώνει και τονίζει τη σχέση Συρίας-εξέγερσης Ιράκ. «Όλοι οι μουτζαχεντίν ήρθαν από τη Συρία. Δούλεψα με πολλούς απ” αυτούς. Αυτοί που ήταν στο Bucca είχαν μεταβεί στη Δαμασκό. Λίγοι είχαν πάει σε Τουρκία, Ιράν. Οι πιο πολλοί όμως ήρθαν στο Ιράκ με τη βοήθεια των Σύριων».

Η γραμμή τροφοδοσίας αντιμετωπίστηκε από τους ιρακινούς αξιωματούχους ως ζωτική απειλή για την κυβέρνηση του Ιράκ και ήταν η πηγή της δηλητηριώδους σχέσης μεταξύ του Nouri al-Maliki, πρωθυπουργού τότε του Ιράκ, και του Bashar al-Assad. Ο Maliki ήταν πεπεισμένος ότι ο Assad επιχειρούσε να υπονομεύσει το καθεστώς του για να ντροπιάσει τους Αμερικάνους. Η συνάντηση  στη Δαμασκό, το 2009, ενίσχυσε την αποστροφή του για το ηγέτη της Συρίας.

“Είχαμε άνθρωπο, καλωδιωμένο, στη συνάντηση στο Zabadani” αναφέρει ο στρατηγός Kamal. [...] Οι μπααθιστές ηγούνταν της συνάντησης. Στόχος τους, σύμφωνα με την πηγή του Kamal, ήταν να εξαπολύσουν σειρά επιθέσεων στη Βαγδάτη για να υποσκάψουν την κυβέρνηση Maliki η οποία φαινόταν να έχει, για ορισμένους, επιβάλλει κάποια τάξη στο μετεμφυλιακό Ιράκ. Μέχρι τότε, η Αλ Κάιντα στο Ιράκ και οι μπααθιστές ήταν ιδεολογικοί εχθροί. Μολαταύτα, η άνοδος των σιιτών και η υποστήριξη τους από το Ιράν του ένωσε για να χτυπήσουν την πρωτεύουσα.

Οι τοξικές σχέσεις Maliki-Assad

Μέχρι το 2009 το υπουργείο Εσωτερικών είχε αυξήσει την ασφάλεια σε όλα τα σημεία ελέγχου κατά μήκος του ποταμού Τίγρη στη Βαγδάτη. Τότε, ο στρατηγός Kamal έλαβε μήνυμα από την πηγή του στη Συρία. Η έξτρα ασφάλεια στις γέφυρες είχε εντοπιστεί από τους συνωμότες. Νέοι στόχοι είχαν επιλεγεί αλλά δεν ήταν γνωστό που ήταν και πότε θα χτυπηθούν. [...]

Το πρωινό της 19ης Αυγούστου τα πρώτα τρία φορτηγά με επίπεδη καρότσα, γεμάτα εκρηκτικά, ανατινάχτηκαν σε υπερυψωμένη διάβαση έξω από το υπουργείο Οικονομικών στη νοτιοανατολική Βαγδάτη. [...] Τρία λεπτά αργότερα δεύτερη μεγάλη βόμβα έσκαγε έξω από το υπουργείο Εξωτερικών. Περισσότεροι από 101 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περίπου 600 τραυματίστηκαν. Ήταν μία από τις πιο φονικές επιθέσεις στη διάρκεια της εξάχρονης ιρακινής αντίστασης.

Ο Kamal είχε αποτύχει στην αποστολή του. Αμέσως διατάχθηκε να συναντήσει τον Maliki. Του ζητήθηκε να παρουσιάσει ό,τι είχε στους Σύριους. Παράλληλα, κανόνισαν με την Τουρκία να ενεργήσει ως μεσολαβητής. Οι Τούρκοι δεν μπορούσαν να διαφωνήσουν με αυτά που τους έδειξε. Ο Ali Mamlouk, επικεφαλής της συριακής ασφάλειας, ήταν στη συνάντηση. Αρνητικός, αφού δεν ήταν διατεθειμένος να αναγνωρίσει αξιωματούχο χώρας υπό αμερικάνικη κατοχή. Το Ιράκ ανακάλεσε τον πρέσβη του στη Δαμασκό και η Συρία διέταξε τον απεσταλμένο του στη Βαγδάτη να γυρίσει πίσω. Στο υπόλοιπο της χρονιάς οι σχέσεις Maliki-Assad παρέμειναν τοξικές.

Οι… απόφοιτοι του Camp Bucca

Τον Μάρτιο 2010 ιρακινές δυνάμεις, έπειτα από υπόδειξη των ΗΠΑ, συνέλαβαν τον Munaf Abdul Rahim al-Rawi, ηγετικό στέλεχος του ISIS. Αποκαλύφθηκε ότι ήταν ένα από τα βασικά στελέχη της οργάνωσης στη Βαγδάτη και ένα από τα λίγα που είχαν πρόσβαση στον, τότε, αρχηγό Abu Omar al-Baghdadi. Ο συλληφθείς μίλησε και σε μια σπάνια στιγμή συνεργασίας των τριών μυστικών υπηρεσιών ανακάλυψαν το κρησφύγετο του Abu Omar. Η επιβεβαίωση της παρουσίας του αρχηγού μαζί με τον βοηθό του ήταν το σήμα για την επιδρομή. Οι αμερικάνικες δυνάμεις ηγούνταν αυτής. Οι δύο άντρες ενεργοποίησαν τα γιλέκα αυτοκτονίας που φορούσαν. Μηνύματα στους Οσάμα Μπιν Λάντεν, Ayman al-Zawahiri βρέθηκαν σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Όπως και στο σπίτι του Λάντεν, έτσι και δω τα μηνύματα μεταφέρονταν από αγγελιοφόρους. Ένας απ” αυτούς ήταν ο Abu Bakr al-Baghdadi.

Ο θάνατος του Abu Omar έφερε στην ηγεσία τον Abu Bakr. Οι απώλειες των δύο στελεχών ήταν σοβαρό πλήγμα για το ISIS. Εντούτοις, οι θέσεις και οι ρόλοι τους γρήγορα αναπληρώθηκαν. Πώς; Από τους… απόφοιτους του camp Bucca. Στην ουσία δεν υπήρξε ποτέ κενό, διότι πολλοί είχαν εκπαιδευθεί γι” αυτό στη φυλακή.

Όταν ο εμφύλιος στη Συρία σοβάρεψε δεν ήταν δύσκολο να μεταφερθεί αυτή η εξειδίκευση σε διαφορετικό πεδίο μάχης. Οι Ιρακινοί είναι τα πιο σημαντικά μέλη του ISIS και αυτό γιατί προετοιμάζονταν τόσο καιρό για κάτι τέτοιο. Η Αμερική υποτίμησε τον ρόλο που έπαιξε στη διαμόρφωση του Baghdadi.

«Αυτό δεν μπορεί να σταματήσει»

Ο Abu Ahmed, μέχρι τη δημοσίευση του άρθρου στον Guardian τον Δεκέμβρη του 2014, ήταν μέλος του ISIS. Διστακτικος να μείνει στην οργάνωση και απρόθυμος να ρισκάρει να φύγει. Η ζωή με το ISIS σημαίνει δύναμη, χρήματα, γυναίκες, κοινωνικό στάτους…Μολαταύτα, η παραμονή σημαίνει και δολοφονίες και επικράτηση μιας κοσμοθεωρίας στην οποία δεν πιστεύει απόλυτα. Ξέρει ότι ήταν λάθος του να γίνει μέλος, όμως δεν μπορεί να κάνει πίσω. Αν αποχωρήσει, τότε αυτός και η οικογένεια του θα πεθάνουν. Όπως είπε στο δημοσιογράφο, δεν είναι ότι δεν πιστεύει στη Τζιχάντ, ωστόσο ξέρει ότι δεν έχει εναλλακτικές. Αν αποχωρήσει θα πεθάνει. Η κατάληξη της αφήγησης του είναι αυτή: “Αυτό δεν μπορεί να σταματήσει τώρα. Είναι εκτός ελέγχου κάθε ανθρώπου”.

Πηγή: theguardian