Η «εντροπία» και η Ε.Ε.

Η «εντροπία» και η Ε.Ε.

του Χρήστου Α. Καπούτση

[Πηγή: POLISPRESS, 07/04/2014]

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως Οικονομική και Πολιτική ένωση, νομοτελειακά θα αντιμετωπίσει και μάλλον σύντομα, το φαινόμενο της Εντροπίας. Η εντροπία είναι η έννοια μέσω της οποίας μετράται η αταξία ενός συστήματος, της οποίας η μέγιστη τιμή αντικατοπτρίζει την πλήρη αποδιοργάνωσή του, που ισοδυναμεί με την παύση της ζωής ή αλλιώς της εξέλιξής του.  (Ο Γερμανός φυσικός Rundolf Clausius το 1850 στο πλαίσιο των μελετών του για τη θερμοδυναμική,  σχημάτισε τον όρο από ελληνικές λέξεις «εν» και «τροπή» και έφτιαξε τη λέξη entropie κατά αντιστοιχία με τη λέξη energie,  θέλοντας να περιγράψει αυτό που θεωρούσε ότι είναι «εκφυλισμός» της ενέργειας).

Στη σημερινή Ε.Ε. , ως ενοποιημένο σύστημα, επενεργούν δυνάμεις, που αποδυναμώνουν  τους συνεκτικούς αρμούς και  δημιουργούν διαλυτικά φαινόμενα.  Η Ευρώπη της Δημοκρατίας, των ηθικών αξιών, του Πολιτισμού, των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, του Ουμανισμού και της Αλληλεγγύης, έχει υποχωρήσει και στη θέση της υπάρχει η Ε.Ε. των διαχωριστικών γραμμών, των Τραπεζιτών, της ανεργίας , της φτώχιας, της σκληρής λιτότητας για τα κράτη του νότου και της ευημερίας για τα κράτη του βορρά.  Η Ε.Ε. αντιμετωπίζει μια πολύ σοβαρή οικονομική κρίση, αλλά το κόστος της κρίσης, μετακυλύετε στους οικονομικά ασθενέστερους.  Πόσο υπερήφανοι αισθάνονται οι εργαζόμενοι,  οι άνεργοι,  οι αποκλεισμένοι Έλληνες, Ιταλοί, Πορτογάλοι, Ισπανοί , αλλά και Γάλλοι πολίτες, για τη σημερινή Ε.Ε.; Η κατηγοριοποίηση των ευρωπαίων πολιτών, διαμορφώνει μια δυναμική εκφυλιστική,  που υπονομεύει την ευρωπαϊκή  ολοκλήρωση. Για παράδειγμα, όταν ο βασικός μισθός στη Γερμανία είναι 1.750 ευρώ καθαρά και στην Ελλάδα 586 μικτά, είναι δυνατόν Γερμανοί και Έλληνες, Ευρωπαίοι  πολίτες, να μοιράζονται το ίδιο ευρωπαϊκό όραμα;

Για να έχει όμως προοπτική και λαμπρό μέλλον η Ε.Ε., θα πρέπει, όχι μόνο να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση , που είναι και βαθύτατα κοινωνική και να καταργήσει τις διαχωριστικές γραμμές, αλλά να προχωρήσει άμεσα και στην πολιτική ενοποίηση.  Η Ε.Ε. πρέπει να αποκτήσει Κοινή Οικονομική,  Νομισματική και Τραπεζική  Πολιτική με εμφανή τα ανθρωποκεντρικά χαρακτηριστικά της και να περάσει στην επομένη φάση της Πολιτικής Ενοποίησης. Η Ε.Ε. θα πρέπει να αποκτήσει  Ευρωπαϊκή Εξωτερική πολιτική και αμυντική ταυτότητα. Αν δεν συμβεί αυτό, τότε η Εντροπία του συστήματος, θα οδηγήσει την Ε.Ε. στην αποσύνθεση και την αυτοδιάλυση.

Ανυπαρξία ΚΕΠΠΑΑ

«Η Ε.Ε. δεν είχε μελετήσει την αντίδραση της Ρωσίας, όταν αποφάσισε να προχωρήσει στην σύνδεση της  Ουκρανίας με την Ε.Ε.», δήλωσε ανώτατος ευρωπαίος αξιωματούχος στην Αθήνα, όπου έγιναν δύο Διασκέψεις (από 3 μέχρι 5 Απριλίου), με θέμα την Ευρωπαϊκή Εξωτερική και Αμυντική πολιτική.  

Στο Καβούρι έγινε η Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη για τον έλεγχο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας  και της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας, με θέμα «Προκλήσεις ασφαλείας στη Νότια Γειτονία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ελληνική οπτική». Συμμετείχαν Βουλευτές από τα Εθνικά Κοινοβούλια των 28 κρατών – μελών της Ε.Ε. Στην ομιλία του ο Υπουργός Εξωτερικών Β. Βενιζέλος  επισήμανε ότι: ««Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ζήτησε από ένα ουκρανικό Κοινοβούλιο, ελεγχόμενο από το Κόμμα του κ. Yanukovych, να αποφασίσει την έγκριση του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Ουκρανίας και ποτέ δεν είχαμε συζητήσει στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ή του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων τους μήνες που προηγήθηκαν από τη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους και τους μήνες που ακολούθησαν τη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους ποιες θα είναι οι εξελίξεις τα σενάρια και οι πιθανές αντιδράσεις. Ποτέ δεν συζητήσαμε σοβαρά και ανοιχτά , πως θα αντιδράσει η Ρωσία. Έστω, ποιά είναι η υπόθεση εργασίας που κάνουμε στρατηγικά για την ρωσική αντίδραση ή για τις εξελίξεις στο εσωτερικό της Ουκρανίας, γιατί η Ουκρανία είναι μια χώρα πολύπλοκη, μια χώρα στην οποία πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας πάρα πολλές παραμέτρους: την παρουσία εθνοτικών και γλωσσικών μειονοτήτων, διάφορες αναπτυξιακές διαφορές οι οποίες είναι ιστορικές. Αυτά συμβαίνουν σε πάρα πολλές χώρες, αλλά εκείνη την περίοδο μας απασχολούσε η Ουκρανία και νομίζω ότι η ανάλυσή μας έπρεπε να είναι πιο βαθυστόχαστη και πιο ολοκληρωμένη από την άποψη αυτή». Είναι εντυπωσιακή η «αποκάλυψη» του Βενιζέλου. Παραδέχτηκε ότι η Ε.Ε. δεν είχε καν συζητήσει το ενδεχόμενο αντίδρασης της Ρωσίας στην περίπτωση   συμφωνίας σύνδεσης της Ουκρανίας με την Ε.Ε.!

Στην ίδια Διάσκεψη των Ευρωπαίων Βουλευτών ο ΥΠΕΘΑ Δ. Αβραμόπουλος είπε: ««Οι γεωπολιτικές εξελίξεις, τόσο στο εσωτερικό της Ένωσης, όσο και στην άμεση και ευρύτερη γειτονιά της Ευρώπης, καταδεικνύουν την έντονη συνάφεια ανάμεσα στην εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια.  Το τόξο αστάθειας, που εκτείνεται σήμερα από την Ουκρανία μέχρι τις ακτές της Βόρειας Αφρικής, που κυκλώνει κατά κάποιο τρόπο την Ευρώπη, συνιστά μία απειλή για το εμπόριο, τις ενεργειακές οδούς, τον τουρισμό, την προσπάθεια που καταβάλλουν οι χώρες μας να επιτύχουν βιώσιμη ανάπτυξη. Ένα τόξο αστάθειας, που μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στο εσωτερικό των κρατών-μελών με απρόβλεπτες συνέπειες στην εσωτερική ασφάλεια, την ασφάλεια δηλαδή των πολιτών, και κατ” επέκταση την τόσο απαραίτητη για τους καιρούς μας κοινωνική συνοχή». Ο Δ. Αβραμόπουλος συνδέει την εσωτερική ασφάλεια των πολιτών με τις Διεθνείς συγκρούσεις , διπλωματικές και στρατιωτικές  και με τις επιπτώσεις τους στην Οικονομία. Σωστές οι επισημάνσεις, αλλά το ερώτημα είναι πως αυτές μεταφράζονται σε πρακτικό αποτέλεσμα, με θετικό πρόσημο, για τους ευρωπαίους πολίτες; Σε επίπεδο Ε.Ε. δεν υπάρχει τέτοιος μηχανισμός…

Επίσης έγινε και η άτυπη Σύνοδος των Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε.,  στο Ζάππειο Μέγαρο. Οργανώθηκε από την Ελληνική Προεδρία και συμμετείχε και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας Κάθριν Άστον. Στις άτυπες Συνόδους συζητούνται όλα τα σοβαρά θέματα εξωτερικής και Αμυντικής πολιτικής, αλλά δεν λαμβάνονται αποφάσεις.

Στο Ζάππειο οι 28 ΥΠΕΞ των κρατών-μελών της Ε.Ε., συζήτησαν τις  σχέσεις της Ε.Ε. με τα Δυτικά Βαλκάνια. Είναι σε εξέλιξη μια προσπάθεια, που έχει ως προοπτική την ένταξη στην ευρωπαϊκή οικογένεια των κρατών που ανήκουν στα κεντροδυτικά Βαλκάνια, όπως είναι η Αλβανία, η Σερβία, το Μαυροβούνιο και η π. Γ.Δ. Μακεδονίας. Υπάρχει μια διαρκής αξιολόγηση των δημοκρατικών δομών αυτών  των κρατών, ώστε να προσαρμοστούν στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις και στη συνέχεια να ενταχθούν στην Ε.Ε.

Συζητήθηκαν επίσης οι ανησυχητικές εξελίξεις στη Συρία, όπου συντελείται μια τεράστια ανθρωπιστική καταστροφή. Αλλά και η χαοτική κατάσταση στη Λιβύη, ενώ έγινε μια αξιολόγηση της νέας κατάστασης, όπως διαμορφώνεται, στην Αίγυπτο, μια χώρα κλειδί για την «ισορροπία» του γεωπολιτικού συστήματος της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής.

Φυσικά, το θέμα το οποίο κυριάρχησε ήταν οι εξελίξεις στην Ουκρανία, στην Κριμαία και οι σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία. Σε δηλώσεις της η Κάθριν Άστον είπε ότι: «Για τη ρωσική οικονομία, θα υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις». Και για τα μέτρα της Δύσης σε βάρος της Ρωσίας, εξαιτίας της Κριμαίας, ο προεδρεύον της Συνόδου ΥΠ.ΕΞ.  Β. Βενιζέλος είπε ότι, «οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας δεν είναι αυτοσκοπός. Οι κυρώσεις επιβάλλονται προκειμένου να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για την επίτευξη  μιας πολιτικής και διπλωματικής λύσης».

ΟΙ ΥΠ.ΕΞ. της Ε.Ε., φαίνεται ότι επιλέγουν την  αποκλιμάκωση της έντασης στην Ουκρανία. Και παράλληλα, συμφωνούν ότι η Ε.Ε.  θα πρέπει να δείξει τη συνδρομή της και την αλληλεγγύη της στην φιλοευρωπαϊκή Ουκρανία ή ότι θα απομείνει από την Ουκρανία, χωρίς όμως η Ε.Ε. να βρεθεί και σε πορεία σύγκρουσης με τη Ρωσία. Ισχυρά κράτη της Ε.Ε., όπως η Γερμανία,  θέλουν να διατηρήσουν το σημερινό επίπεδο σχέσεων με την Ρωσία, κυρίως στον ενεργειακό τομέα. Από την άλλη πλευρά για τη Ρωσία, μάλλον ισχύει ότι κέρδισε την Κριμαία,  μάλλον θα κερδίσει και την νοτιανατολική Ουκρανία, αλλά θα χάσει τη Δυτ. Ουκρανία, που σύντομα θα ενταχθεί στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ.

Είναι προφανές ότι οι συζητήσεις των 28 Υπουργών Εξωτερικών, είναι περισσότερο ακαδημαϊκού χαρακτήρα και ελάχιστα σχετίζονται με την εφαρμοσμένη πολιτική. Γίνονται επισημάνσεις, αλλά χωρίς πρακτικό αποτέλεσμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, δεν συζητήθηκε καν μια πολύ σημαντική εξέλιξη στον διεθνή χώρο, που σχετίζεται με τα γεγονότα στην Κριμαία και τις σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, είναι στο τελικό στάδιο η  ολοκλήρωση της συμφωνίας ανάμεσα στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν και τη Ρωσία. Στόχος είναι αυτή η ρωσο-ιρανική συμφωνία να «σπάσει» τον κλοιό των κυρώσεων, που σχεδιάζουν να επιβάλουν οι ΗΠΑ στην Ρωσία, λόγω της Κριμαίας.  Η επικείμενη συμφωνία Μόσχας – Τεχεράνης, που αφορά τον οικονομικό, τον ενεργειακό και τον στρατιωτικό τομέα και «αναλύεται» ήδη διεξοδικά από τις αμερικανικές και ισραηλινές διπλωματικές και στρατιωτικές αρχές, με την Ε.Ε. να περιορίζεται στο ρόλο του «παρατηρητή».

Συμπερασματικά, η Ε.Ε. δεν μπορεί να έχει ισχυρή παρουσία στις διεθνείς οικονομικές  και πολιτικό-στρατιωτικές εξελίξεις, διότι δεν διαθέτει τα αναγκαία μέσα. Δε διαθέτει ακόμη αξιόπιστη κοινή εξωτερική πολιτική και συναφώς, παρεμβατική διπλωματία. Για να μπορεί όμως η ευρωπαϊκή διπλωματία να είναι παρεμβατική θα πρέπει να υποστηρίζεται από ένα αξιόπιστο στρατιωτικό μηχανισμό. Η Κοινή Ευρωπαϊκή Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας της Ε.Ε., εδώ και 3 δεκαετίες είναι ακόμη ένα θεωρητικό «κατασκεύασμα». Η Ε.Ε. έχει αναθέσει την Άμυνά της στο ΝΑΤΟ και  στηρίζει πολιτικά και οικονομικά τις επιλογές των ΗΠΑ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και διεθνών σχέσεων. Έτσι λοιπόν , η πολιτικο- στρατιωτική εξάρτηση της Ε.Ε. από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ είναι απόλυτη και επομένως, αναπόφευκτη η χειραγώγησή της από το αμερικανικό τραπεζικό και στρατιωτικο- βιομηχανικό σύμπλεγμα.  

Αυτή η Ε.Ε., όμως, που δεν έχει τα αναγκαία δομικά πολιτικά χαρακτηριστικά (αυτόνομη εξωτερική πολιτική και αμυντική ταυτότητα), de facto (εκ των πραγμάτων), δεν μπορεί να είναι βιώσιμη …

Θεωρούμε και εννοούμε την Ε.Ε., κατά τρόπο ολιστικό, δηλαδή ως ολοκληρωμένο πολυπαραμετρικό σύστημα (πολίτες, κοινωνία, οικονομία, φτώχια, επιλεκτικός πλουτισμός, τραπεζίτες, κρίση αξιοπιστίας πολιτικών και ΜΜΕ, ακροδεξιά – φασιστικά κινήματα, τζογαδόρικες πολιτικές, εξωτερικά σύνορα και ενεργειακά συμφέροντα, γεωγραφία και γεωπολιτική   και πολλά άλλα). Σε αυτό λοιπόν το ευρωπαϊκό περιβάλλον, το συγκρουσιακό και εμβαλωματικό, αυξάνεται η «αταξία» του συστήματος της Ε.Ε. και συνεπώς, είναι αναπόφευκτη η εμφάνιση του φυσικού φαινόμενου της εντροπίας.