Κύπρος: Τα θέλουν όλα οι Τούρκοι

Κύπρος: Τα θέλουν όλα οι Τούρκοι

του Χρίστου Χαραλάμπους

[Πηγή: Ινφογνώμων Πολιτικά, 30/06/2014]

Ουδένα περιθώριο διαπραγμάτευσης, πόσω μάλλον να προχωρήσει η διαδικασία στο τρίτο της στάδιο, αυτό του πάρε-δώσε, δεν αφήνουν οι τουρκικές έγγραφες θέσεις στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ακόμη και αν η τουρκοκυπριακή πλευρά αποφασίσει εντέλει να καταθέσει γραπτώς τις θέσεις της για τα τρία σημαντικά κεφάλαια που μέχρι στιγμής αρνείται (εδαφικό, έποικοι και ασφάλεια/εγγυήσεις) αυτό δεν μπορεί να είναι «προάγγελος» έναρξης της τρίτης και ουσιαστικότερης φάσης, αυτής του πάρε-δώσε. Και αυτό γιατί, όπως μας λέχθηκε χαρακτηριστικά από πρόσωπο του στενού προεδρικού περιβάλλοντος, «δεν μπορεί κάποιος να μπει στη διαδικασία του πάρε-δώσε, όταν η μία πλευρά βρίσκεται στη γη και η άλλη στο φεγγάρι». Πρόσθετα δε, μας ειπώθηκε ότι «η μόνη ελπίδα που απομένει είναι η πιθανή αλλαγή στάσης από την ίδια την Τουρκία αμέσως μετά από τις προεδρικές εκλογές τον ερχόμενο Αύγουστο». Θέση όμως που ακούγεται επί του παρόντος ως ευσεβοποθισμός και όχι ως ρεαλιστικό ενδεχόμενο, με βάση πάντα τα παραδείγματα του παρελθόντος. 

Οι τουρκικές θέσεις...

Η «ΣΗΜΕΡΙΝΗ» εξασφάλισε πληροφόρηση για τις θέσεις της τουρκικής πλευράς στο τραπέζι των συνομιλιών, όπως αυτές φαίνονται στους φακέλους που ετοίμασε το Προεδρικό για ενημέρωση των κομμάτων, τα οποία, υπενθυμίζεται, δεν παίρνουν αντίγραφα, αλλά ενημερώνονται επιτόπου σε αίθουσα του Προεδρικού, εάν και εφόσον το ζητήσουν. 

Συγκεκριμένα, υπάρχουν αυτήν τη στιγμή δέκα φάκελοι που αφορούν τα εξής κεφάλαια και υποκεφάλαια:

-Προηγούμενες Διοικητικές Πράξεις

-Εξωτερικές Σχέσεις

-Ευρωπαϊκή Ένωση

-Κατανομή Αρμοδιοτήτων Κεντρικής Κυβέρνησης

-Δικαστική Εξουσία (οι Τ/κ δεν κατέθεσαν ακόμη θέσεις)

-Περιουσιακό

-Έναρξη Ισχύος Συμφωνίας

-Νομοθετική Εξουσία

-Εκτελεστική Εξουσία

-Δημόσια Υπηρεσία

Σε όλα τα κεφάλαια οι θέσεις των Τούρκων πόρρω απέχουν από τα όσα συμφωνήθηκαν στο κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου, αφού ερμηνεύουν με τον δικό τους τρόπο και χωρίς καμία, μέχρι στιγμής, αντίδραση από τα Ηνωμένα Έθνη τα όσα αυτό αναφέρει. 

Πρώτον, αξιώνουν όπως σε περίπτωση συμφωνίας, το ερώτημα που θα τεθεί στο δημοψήφισμα «αναλύει ευκρινώς» τις συνέπειες ενός πιθανού «όχι». Θέση που από κύκλους της διαπραγματευτικής ομάδας κρίνεται ως απαράδεκτη, καθώς το μόνο που επιδιώκει είναι να εντείνει την πίεση ενός πιθανού διλήμματος, έχοντας ως παράδειγμα το δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για αναβάθμιση του ψευδοκράτους, σε περίπτωση απόρριψης της προτεινόμενης συμφωνίας. 

Επίσης, ως ανεδαφικές και εξωπραγματικές χαρακτηρίζονται οι θέσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς στο θέμα της μετεξέλιξης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και στις γραπτές τους θέσεις αξιώνουν η συμφωνία στο σύνολό της και εκ των προτέρων να έχει το πράσινο φως της ΕΕ, για μετατροπή σε πρωτογενές δίκαιο (άρα και μόνιμες παρεκκλίσεις αντί μεταβατικές περιόδους), με σαφή αναφορά ότι κανένα εκ των δύο μερών, οργανωμένο σύνολο ή άτομο, δεν θα μπορεί οπουδήποτε και με οποιονδήποτε τρόπο να προσβάλει τη συμφωνία. Το χειρότερο, όμως, είναι ότι με τον πλέον επίσημο τρόπο, διά εγγράφου, ζητούν όπως στο πλαίσιο του υποκεφαλαίου «Έναρξη Ισχύος Συμφωνίας» γίνει δεκτό ότι την ίδια ακριβώς μέρα θα διαλυθεί η Κυπριακή Δημοκρατία και θα συγκροτηθεί ένα νέο ομόσπονδο κράτος. 

Τουρκική θέση είναι, επίσης, η σύσταση Υπουργικού Συμβουλίου 15 Υπουργών (10 Ε/κ και 5 Τ/κ) και λήψη απόφασης με πλειοψηφία, που να περιλαμβάνει δύο μέλη του Υπουργικού από την κάθε κοινότητα. Η πρόταση κινείται στην ίδια λογική προηγούμενων προτάσεων (7+5) αλλά ανεβάζει τον αριθμό των Υπουργών. Γνωστή είναι επίσης η θέση της τ/κ πλευράς για κλείδωμα της εκ περιτροπής χωρίς όμως στάθμιση ψήφου (πρόταση Χριστόφια), με την αντιπρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη να προνοεί μόνιμο Ε/κ πρόεδρο και μόνιμο Τ/κ αντιπρόεδρο (με εκ περιτροπής Προεδρία ΜΟΝΟΝ του Υπουργικού Συμβουλίου - δεν έχει δικαίωμα ψήφου ο Πρόεδρος με βάση το Σύνταγμα) και εκπροσώπηση της Ομόσπονδης Κυπριακής Δημοκρατίας πάντοτε από τον Ε/κ Πρόεδρο.

Εξωπραγματικές προτάσεις… 

ΤΟ απαράδεκτο των τουρκικών θέσεων, που ενισχύει τη θέση πολιτικών αναλυτών ότι άλλες είναι οι προτεραιότητές τους (ταϊβανοποίηση του ψευδοκράτους), φαίνεται σαφώς από το κατατεθέν έγγραφο για το περιουσιακό. Πέραν από τη γνωστή και πάγια θέση τους, ότι το ζήτημα είναι πολιτικό και όχι θέμα νομιμότητας και αρχών δικαίου, για να μειώσουν στο ελάχιστο την επιστροφή περιουσιών απαιτούν επιπλέον των περιουσιών στις οποίες κτίστηκαν έργα κοινής ωφελείας (θέση στην οποία συμφωνούν οι δύο πλευρές διαχρονικά) θα πρέπει να εξαιρεθούν και οι περιουσίες οι οποίες παραδόθηκαν σε «δυσπραγούντες πολίτες του ψευδοκράτους», ώστε συγκεκαλυμμένα να νομιμοποιήσουν τόσο την παρουσία των εποίκων όσο και τον σφετερισμό, ακόμη και μετά από ενδεχόμενη λύση, των ελληνοκυπριακών περιουσιών. Γι’ αυτές τις περιουσίες δηλαδή θα εξαιρείται, με βάση την τουρκική πρόταση, η θεραπεία της επιστροφής. 

Στο ίδιο μήκος κύματος και οι προτάσεις τους για τις περιπτώσεις επιστροφής περιουσίας. Διευκρινίζουν ότι η όποια επιστροφή θα πρέπει να περιοριστεί αυστηρά στην πρώτη κατοικία και τη μικρή επιχείρηση. Αν, δηλαδή, κάποιος είχε μεγαλύτερη περιουσία στα κατεχόμενα, το δικαίωμα επιστροφής θα περιορίζεται στο σπίτι ή την επιχείρησή του και για την υπόλοιπη περιουσία του (οικόπεδα, χωράφια ακόμη και ξενοδοχεία) θα του προταθεί είτε ανταλλαγή με άλλη περιουσία, είτε αποζημίωση. 

Στο δε θέμα των αποζημιώσεων, οι Τούρκοι με θράσος χιλίων πιθήκων επιμένουν ότι αυτές θα πρέπει να καταβάλλονται από το συνιστών κρατίδιο στο οποίο το άτομο που θα αποζημιωθεί διατηρεί εσωτερική ιθαγένεια. Άρα, με λίγα λόγια, θα πληρώσει τα σπασμένα της εισβολής το ελληνοκυπριακό συνιστών κρατίδιο. Οι προτάσεις των Τούρκων διαπνέονται έντονα από το στοιχείο της διζωνικότητας, όπως αυτό το ερμηνεύουν μονομερώς. Κάτι που αποτυπώνεται ακόμη και στο κεφάλαιο της Οικονομίας, όπου ζητούν τον διαμοιρασμό των βασικών εσόδων του Κράτους (π.χ Φόρος Προστιθέμενης Αξίας) στη βάση της αναλογίας πληθυσμού των συνιστώντων κρατών, την ίδια ώρα που η ελληνοκυπριακή πλευρά προτείνει όπως ο διαμοιρασμός των ομοσπονδιακών εσόδων προς τα συνιστώντα κρατίδια γίνεται με βάση την εκάστοτε συνεισφορά τους στο Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα του Ομόσπονδου Κράτους. 

Εντατική προσπάθεια γεφύρωσης διαφορών 

ΩΣ μια ύστατη προσπάθεια ανταλλαγής θέσεων και προτάσεων, και σε βάθος συζήτησης για γεφύρωση του χαώδους χάσματος που χωρίζει τις δύο πλευρές, ερμηνεύεται η απόφαση των διαπραγματευτών των δύο κοινοτήτων να ορίσουν σωρεία συναντήσεων εντός καλοκαιριού, παράλληλα με τις προγραμματισθείσες ήδη συναντήσεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη με τον κατοχικό ηγέτη Ντερβίς Έρογλου. 

Οι ηγέτες θα συναντηθούν την ερχόμενη Παρασκευή καθώς και τη μεθεπόμενη Δευτέρα, αλλά και στις 26 Αυγούστου. 

Αντίστοιχα, οι διαπραγματευτές τόσο για ανταλλαγή θέσεων και εγγράφων αλλά και για προγραμματισμό των συναντήσεων των δύο ηγετών θα συναντηθούν τέσσερις φορές μέσα στον Ιούλιο (1, 9, 16 και 22 του μήνα), και μία φορά εντός Αυγούστου, τρεις ημέρες πριν από τη συνάντηση των ηγετών των δύο κοινοτήτων. 

Πηγή από το Προεδρικό Μέγαρο ανέφερε στη «Σ» ότι οι συναντήσεις αυτές, τόσο των διαπραγματευτών αλλά κυρίως των ηγετών, αποτελούν ίσως την τελευταία ευκαιρία για αναζωογόνηση της διαδικασίας και αναπτέρωση της όποιας ελπίδας υπάρχει για πρόοδο και τελική κατάληξη σε αμοιβαία αποδεκτή λύση.

[Πηγή Άρθρου: Σημερινή]