«Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον»…

«Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον»…

Γράφει ο Μενέλαος Γκίβαλος

[Πηγή: Ας Μιλήσουμε Επιτέλους, 31/05/2014]

Η σημασία ενός εκλογικού αποτελέσματος αποτυπώνεται ασφαλώς στην αριθμητική του έκφραση, στη διαμόρφωση των νέων κομματικών και πολιτικών συσχετισμών. Όμως μείζονα σημασία αποκτά η ποιοτική διάσταση των αποτελεσμάτων, η δυναμική που αναδύεται και η οποία θα καθορίσει τις εξελίξεις.

Τα αριθμητικά αποτελέσματα δίνουν μια ξεκάθαρη νίκη στον ΣΥΡΙΖΑ -με ποσοστό υπεροχής που πλησιάζει το 4%-, ο οποίος και διατήρησε σε επίπεδο ευρωεκλογών το ποσοστό που έλαβε στις εθνικές εκλογές το 2012. Αντίθετα, οι απώλειες των κομμάτων της συγκυβέρνησης είναι εντυπωσιακές. Το ΠΑΣΟΚ απώλεσε άλλο ένα 35% της εκλογικής του δύναμης, αρκούμενο σε ποσοστά απλής επιβίωσης, κι αυτό λόγω των χαμηλών προσδοκιών που υπήρχαν προεκλογικά. Όμως «ο μεγάλος χαμένος» των ευρωεκλογών είναι ο Α. Σαμαράς, που συρρίκνωσε το κόμμα του σε διαστάσεις «μικρο-μεσαίου» κομματικού σχηματισμού, ενώ παράλληλα η ΝΔ απώλεσε την κυρίαρχη θέση που κατείχε στο πολιτικό σύστημα από τον Ιούνιο του 2012.

Πολιτικο-ιδεολογικό ρήγμα

Τα προβλήματα του Α. Σαμαρά και της σημερινής -ακροδεξιάς σε επίπεδο αντίληψης και πρακτικής- Νέας Δημοκρατίας είναι σύνθετα, πολλαπλά και αξεπέραστα. Στο εσωτερικό της ΝΔ έχει προκληθεί ένα σοβαρό πολιτικο-ιδεολογικό ρήγμα του Αντώνη Σαμαρά και της ακροδεξιάς ηγετικής του ομάδας με τους κλασικούς φιλελεύθερους, τους καραμανλικούς και γενικότερα με τη δεξιά – φιλελεύθερη συντηρητική κοινωνική βάση της ΝΔ. Το ρήγμα αυτό δεν αφορά μόνο στην καταρρέουσα μεσαία τάξη, αλλά και σε λαϊκά στρώματα στα οποία η ΝΔ είχε ευρύτερη απήχηση. Αρκεί να αναγνώσει κάποιος τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών σε λαϊκές συνοικίες και δήμους για να διαπιστώσει ότι η ΝΔ βρίσκεται συστηματικά σε ποσοστά της τάξεως του 15%-17%, ελάχιστα πάνω από τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής.

Η ΝΔ και ο Α. Σαμαράς υφίστανται σήμερα έναν διπλό τύπο απονομιμοποίησης -και σε κοινωνικό και σε πολιτικο-ιδεολογικό επίπεδο-, που προέρχεται τόσο από το εσωτερικό της ΝΔ όσο και από την ευρύτατη κοινωνική πλειοψηφία. Αυτή η διαδικασία εσωτερικής και εξωτερικής φθοράς και αποδυνάμωσης μετατρέπει τον Α. Σαμαρά από πρωταγωνιστή σε «δεύτερο παίκτη». Δεν διαθέτει πλέον ούτε την πολιτική ούτε την κοινωνική νομιμοποίηση προκειμένου να χειρίζεται μείζονα θέματα, ενώ ταυτόχρονα περιορίζονται ασφυκτικά οι δυνατότητές του να αναδιαμορφώσει τον μνημο νιακό κυβερνητικό σχηματισμό.

Ο Α. Σαμαράς απώλεσε και τον κεντρικό του ρόλο και τη δυνατότητα να λαμβάνει σημαντικές πρωτοβουλίες. Το μόνο που του απομένει είναι κάποιος ανασχηματισμός με πρόσωπα από τη διαλυμένη ΔΗΜΑΡ, με «αυτόνομους» μνημονιακούς του ΠΑΣΟΚ και ίσως με κάποιους ανεξάρτητους…

Οι εκλογές διαμόρφωσαν μια νέα δυναμική σ’ ένα ρευστό τοπίο. Η διαχείριση και η ενδυνάμωση της δυναμικής αυτής αποτελούν πρωτεύον ζήτημα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Η ελληνική κοινωνία βγαίνει σταδιακά από τον φόβο, την απελπισία, την απόγνωση. Αποκτά εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της. Αυτό το ισχυρό πολιτικό και κοινωνικό «κεφάλαιο» αποτελεί βασικό «εφόδιο» για τον ΣΥΡΙΖΑ στο άμεσο και στο προσεχές μέλλον. Εκεί όπου η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ διατυπώθηκε ως μια ευρύτερη αριστερή πρόταση, όπου ο δημοκρατικός και πατριωτικός χαρακτήρας της συμπορεύθηκε με τους στόχους της κοινωνικής αλληλεγγύης και δικαιοσύνης, δεν σημειώθηκαν απλώς ευνοϊκά εκλογικά αποτελέσματα, αλλά παράλληλα διαμορφώθηκαν συνεκτικοί δεσμοί με την κοινωνία και τους πολίτες.

Αυτή ακριβώς η νέα ποιοτική διάσταση εκδηλώθηκε και συμβολοποιήθηκε στα πρόσωπα της Ρ. Δούρου και του Γ. Σακελλαρίδη. Το ήθος, η αγωνιστικότητα, η ξεκάθαρη αντιπαράθεση με τα διαπλεκόμενα – συστημικά συμφέροντα αναδεικνύουν έναν νέο τύπο Πολιτικής που τόσο έχει ανάγκη η χώρα.

Τα συστημικά – μνημονιακά συμφέροντα αγωνίσθηκαν λυσσαλέα για να αποτρέψουν την εκδήλωση της κοινωνικής δυναμικής για να ακυρώσουν τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως η σελίδα γύρισε… Το μνημονιακό σύστημα διακυβέρνησης εξεμέτρησε το ζην… Αρχίζει στην ουσία μια, άγνωστης διάρκειας, προεκλογική περίοδος. Η νίκη της 25ης Μαΐου μπορεί και πρέπει να αποτελέσει την αφετηρία της τελικής επικράτησης.

* Ο Μενέλαος Γκίβαλος είναι αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Πηγή περιοδικό "Επίκαιρα"