Προσχέδιο προϋπολογισμού: Αύξηση φόρων και περαιτέρω μείωση κοινωνικών δαπανών

Προσχέδιο προϋπολογισμού: Αύξηση φόρων και περαιτέρω μείωση κοινωνικών δαπανών

Παρατείνεται η έκτακτη εισφορά κοινωνικής αλληλεγγύης, κενό γράμμα η υπόσχεση για μείωση του φόρου στα καύσιμα!

Του Λεωνίδα Βατικιώτη*

12/10/2014

Χρονιά περαιτέρω φτωχοποίησης θα είναι το 2015, όπως όλα τα χρόνια μετά το 2010 οπότε η Ελλάδα εισήλθε στον εφιάλτη των Μνημονίων. Η μοναδική διαφορά, και δεν είναι καθόλου αδιάφορη, είναι πως το 2015, με βάση το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού που έδωσε η κυβέρνηση στην δημοσιότητα στις 6 Οκτώβρη, τον επόμενο χρόνο θα καταγραφεί αύξηση του ΑΕΠ. Με κάθε βεβαιότητα μικρότερη από το 2,9% που προβλέπει και διατυμπανίζει η κυβέρνηση, θέλοντας με αυτό τον τρόπο να επικοινωνήσει με τα λαϊκά στρώματα που έχουν πληγεί από την κρίση, δημιουργώντας ελπίδες βελτίωσης της θέσης τους. Ακόμη όμως κι έτσι, το 2015 θα είναι σημαδιακή χρονιά επειδή εγκαινιάζει μια νέα περίοδο, στην οποία το προϊόν θα μεγεθύνεται, κινούμενο στην ζώνη του 1 έως 2%, πιθανά να δημιουργούνται και νέες θέσεις εργασίας, η θέση όμως των εργαζομένων σταθερά θα επιδεινώνεται! Αντίθετα δηλαδή με ό,τι συνέβαινε ως τώρα που η οικονομία και συγκεκριμένα η ύφεση τραβούσε προς τα κάτω το επίπεδο ζωής, στο εξής θα είναι η πολιτική, δηλαδή τα μέτρα που ψηφίστηκαν τα προηγούμενα χρόνια όπως η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και του κατώτατου μισθού, που θα χειροτερεύουν τους όρους εκμετάλλευσης της εργασίας.

Προς επίρρωση του εφιαλτικού, παρότι ενδεδυμένου με τον λαμπερό μανδύα της ανάπτυξης, μέλλοντος που μας ετοιμάζουν οι προβλέψεις του ίδιου του προσχέδιου του προϋπολογισμού. Ξεχωρίζουμε λοιπόν: Πρώτο, την αύξηση των φόρων. Οι άμεσοι φόροι θα φτάσουν το 2015 στα 22,14 δισ. ευρώ από 21,34 δισ. το 2014 και 20,07 δισ. το 2013. Οι έμμεσοι φόροι θα φτάσουν επίσης στα 25,24 δισ. ευρώ, από 24,31 δισ. το 2014 και 24,55 δισ. το 2013. Σε ακριβώς αντίθετη τροχιά κινούνται οι επιστροφές φόρων από το κράτος-μπαταχτσή των Σαμαροβενιζέλων: Στα 2,88 δισ. ευρώ το 2015, από 3,14 δισ. φέτος και 3,10 δισ. πέρυσι. Κάθε χρόνο δηλαδή μας παίρνουν όλο και περισσότερους φόρους και μας επιστρέφουν όλο και λιγότερους, είτε αυξάνεται είτε μειώνεται το ΑΕΠ. Δεύτερο, μείωση, και μάλιστα θεαματική, των κονδυλίων του προϋπολογισμού για κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη που το 2015 θα φτάσουν τα 13,93 δισ. ευρώ, όταν φέτος δόθηκαν 14,39 δισ. και πέρυσι 15,92 δισ. ευρώ. Μέσα σε μόλις δύο χρόνια μειώθηκαν οι δαπάνες κατά 2 δισ. ευρώ! Έχοντας κατά νου αυτή την βουτιά στις κοινωνικές δαπάνες κατά 1 δισ. ευρώ ετησίως φαίνεται πεντακάθαρα πόσο πυροτέχνημα είναι το 1 δισ. ευρώ που θα δοθεί για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Πολύ δε περισσότερο αν στο 1 δισ. ευρώ που εξαφανίζεται λόγω λιτότητας προσθέσουμε πλήθος άλλων δισ. που αφαιρούνται από τις τσέπες των εργαζομένων καθώς θα πρέπει να πληρώνουν για να εξασφαλίζουν στοιχειώδεις κοινωνικές υπηρεσίες…

Η κυβέρνηση από την άλλη προσπαθεί να ξανασυνδεθεί με τα λαϊκά στρώματα για να αποφύγει την προδιαγεγραμμένη εκλογική πανωλεθρία υποσχόμενη φοροελαφρύνσεις και μέτρα ανακούφισης, όπως είναι για παράδειγμα η μείωση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης. Η διαχείριση της συγκεκριμένης είδησης διεκδικεί με το σπαθί της να γίνει «μελέτη περίπτωσης» σε μαθήματα επικοινωνίας στην εξαπάτηση της κοινής γνώμης. Να θυμίσουμε ότι η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2011, όταν καιγόταν η Αθήνα με το πρώτο Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, προβλέποντας κλιμακωτές επιβαρύνσεις για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ (12.001-20.000: 1%, 20.001-50.000: 2%, 50.001-100.000: 3% και 4% για μεγαλύτερα εισοδήματα) που θα επιβάλλονταν στις διαχειριστικές χρήσεις 2010 έως 2014. Για τα εισοδήματα δηλαδή που θα περιλαμβάνονταν στις δηλώσεις των ετών 2011 έως 2015 και μετά …στοπ. Τότε ο Σαμαράς στις εξαγγελίες που είχε κάνει από το Ζάππειο το είχε χαρακτηρίσει άδικο μέτρο, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα το καταργήσει. Ο Βαγγέλης Βενιζέλος το είχε δηλώσει καθαρά στην διακαναλική του συνέντευξη στις 2 Μαΐου 2012: «Θα αφαιρέσουμε την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης που είναι μεγάλη επιβάρυνση και αν αφαιρεθεί θα αυξηθεί το διαθέσιμο εισόδημα» ήταν τα λόγια του ανθρώπου που δεν διστάζει να πει το μεγαλύτερο ψέμα για να κρατηθεί στην εξουσία. Ενώ μόλις στις 2 Ιουλίου 2014, πριν τρεις μήνες δηλαδή από τώρα, σε ανακοίνωση που εξέδωσε το υπουργείο Οικονομικών ανέφερε: «Από το υπουργείο Οικονομικών ανακοινώνεται ότι τα δημοσιεύματα περί πρόθεσης της κυβέρνησης για παράταση της έκτακτης εισφοράς δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα»! Πανηγυρίζοντας επομένως η κυβέρνηση για την μείωση κατά 30% της έκτακτης εισφοράς αυτό που επιχειρεί να συγκαλύψει είναι ότι παρατείνεται η ισχύ της έκτακτης εισφοράς. Ένα μέτρο που επιβλήθηκε για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα επιχειρείται να μονιμοποιηθεί! Ο Σαμαράς επομένως αυξάνει την φοροληστεία που ξεκίνησε ο Γιωργάκης.

Απάτη είναι και η υπόσχεση του Σαμαρά από την Θεσσαλονίκη για μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 30%. Από το 2010 μέχρι σήμερα ο φόρος αυτός έχει αυξηθεί κατά 1.570% (από 21 σε 330 ευρώ το χιλιόλιτρο), με αποτέλεσμα η τελική τιμή από 0,55 ευρώ το λίτρο το 2009 να αυξηθεί στα 1,26 ευρώ το λίτρο πέρυσι και τώρα να πάει στα 1,13, αν τα διυλιστήρια δεν προβούν σε αυξήσεις, με αποτέλεσμα τελικά η τιμή να μείνει ίδια!

Αέρας κοπανιστός είναι κι η φιλολογία περί πλεονάσματος, με τις δάφνες της δημιουργικής λογιστικής να τις διεκδικούν εξ ίσου και οι Τροϊκανοί που ανέχονται τα μαγειρέματα. Η κυβέρνηση συγκεκριμένα επαίρεται για την εμφάνιση πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,24 δισ. ευρώ για το 2014 και 5,68 δισ. για το 2015, όταν στις 31 Αυγούστου 2014 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές της κυβέρνησης ανέρχονταν σε 4,7 δισ. ευρώ!

Η κυβέρνηση παίζει με τις λέξεις και στο θέμα της ανεργίας κρύβοντας επιμελώς μια απλή πραγματικότητα: ότι η ανεργία παρά την οριακή της μείωση τους τελευταίους μήνες, που ουσιαστικά σημαίνει στασιμότητα, ακόμη κι αν ευοδωθούν τα σχέδια της θα είναι λίγο πολύ στο σημείο που την παρέλαβαν Σαμαράς, Βενιζέλος και Κουβέλης-για να μην ξεχνιόμαστε, τον Μάιο του 2012… Τον Ιούλιο του 2014 η ανεργία βρισκόταν στο 26,4%, χαμηλότερη εκ πρώτης όψεως από το επίπεδο που βρισκόταν τον Ιούλιο του 2013, δηλαδή στο 27,8%. Ουσιαστικά ωστόσο, η ανεργία είναι κοινωνικά πιο επώδυνη τώρα κρίνοντας με βάση το πόσο έχει αυξηθεί η αναλογία των μακροχρόνια ανέργων, όπως ορίζονται όσοι ψάχνουν και δεν έχουν βρει δουλειά για περισσότερο από ένα χρόνο: Από 40% το 2009 σε 71%! Για την κυβέρνηση αυτή η σημαντική ποιοτική μεταβολή είναι πηγή χαράς, όπως ομολόγησε, επειδή οι μακροχρόνια άνεργοι δεν δικαιούνται επίδομα ανεργίας. Άρα δεν στοιχίζουν. Οπότε, η άλλη όψη της εξαθλίωσης και της περιθωριοποίησης που συνεπάγεται η μακροχρόνια ανεργία είναι τεράστιες εξοικονομήσεις από την μεριά του κράτους, που καταλήγουν σε όφελος των …πιστωτών! Δεν περνούν απαρατήρητες ορισμένες ομοιότητες, όπως για παράδειγμα ότι το ποσό που θα απαιτούταν για να παίρνουν όλοι οι άνεργοι το επίδομα των 360 ευρώ, κι όχι το 12% όπως συμβαίνει σήμερα, ισούται σε αδρές γραμμές με τα χρήματα που θα δοθούν μόνο για τους τόκους του δημόσιου χρέους: 5,9 δισ. ευρώ! Το ερώτημα επομένως της πληρωμής ή μη των τόκων, έστω, κι όχι όλου του χρέους ισοδυναμεί με το ερώτημα αν θα παίρνουν έστω κι αυτό το βοήθημα της πείνας οι άνεργοι ή θα συνεχίσουν να ταπεινώνονται ζώντας από την βοήθεια συγγενών και φίλων… Συνεχίζοντας για την ανεργία, δείκτης σύγκρισης των επιτευγμάτων κι όχι των υποσχέσεων της κυβέρνησης για τον εφεδρικό στρατό της εργασίας είναι αν θα καταφέρει αυτό τον λίγο χρόνο που έχει στη διάθεσή της να την αφήσει τουλάχιστον εκεί που ήταν τον Μάιο του 2012, στο 23,1%. Ενδεχόμενο αδύνατο αν δούμε την πορεία των θεμελιωδών μεγεθών της οικονομίας κι όχι φυσικά τους αβάσταχτης ελαφρότητας πίνακες που συνοδεύουν το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Για παράδειγμα, την μείωση της βιομηχανικής παραγωγής το πρώτο εξάμηνο του 2014 κατά 3,2%, όταν το αντίστοιχο διάστημα του 2013 είχε μειωθεί μόλις κατά 1,2%. Ή, την μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας τον Ιούλιο του 2014, ως προς τον Ιούλιο του 2013, με κριτήριο τον όγκο και την επιφάνεια κατά 30%. Πρόκειται για ουσιαστικά κριτήρια που υποδηλώνουν ότι ακόμη κι αυτή η επερχόμενη ανάπτυξη, μετά βεβαιότητας θα είναι ασθενέστερη της πρόβλεψης για 2,9%, το σημαντικότερο όμως είναι πως θα είναι ασταθής και απίστευτα ευάλωτη στις συγκυρίες, πέρα φυσικά από αντιδραστική, μιας και κύρια πηγή χρηματοδότησης της θα είναι οι μισθοί των 481 ευρώ. Ο προϋπολογισμός αυτή ακριβώς την κοινωνική δυστυχία έρχεται να «κλειδώσει».

*(Πριν, 12 Οκτωβρίου 2014)