Το μετέωρο βήμα της Ε.Ε. απέναντι στον Πούτιν

Το μετέωρο βήμα της Ε.Ε. απέναντι στον Πούτιν

ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

[Πηγή: Καθημερινή, 22/03/2015]

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν μίλησε την περασμένη Τετάρτη σε τεράστια συγκέντρωση 110.000 πολιτών έξω από τα τείχη του Κρεμλίνου, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τον ένα χρόνο από την επιστροφή της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία.

Σχολιάζοντας τη σπερμολογία αμερικανικής εφημερίδας περί μοιραίας ασθένειάς του, ο Μαρκ Τουέιν έγραψε, το 1897, το περίφημο: «Οι αναφορές για τον θάνατό μου ήταν προδήλως υπερβολικές». Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να πει σήμερα ο Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς ένα δεκαήμερο έκλειψής του από το προσκήνιο στάθηκε ικανό να τροφοδοτήσει τις πιο απίθανες φήμες. Κάποιοι τον ήθελαν να υποφέρει από βαρύτατη, ίσως θανάσιμη, ασθένεια, επικαλούμενοι αναφορές ανωνύμων στο... Twitter! Ο Ισραηλινός πρώην πρεσβευτής στη Μόσχα, Ζεβ Μαγκέν, οσμίστηκε «ίχνη παλατιανού πραξικοπήματος» στο Κρεμλίνο, κάτι που έσπευσαν να αναπαραγάγουν σοβαρά μέσα ενημέρωσης στη Δύση, συνδέοντας τις φήμες με τη μυστηριώδη δολοφονία του πρώην αναπληρωτή πρωθυπουργού, Μπορίς Νεμτσόφ. Με την ίδια προθυμία, τα ίδια μέσα αναπαρήγαγαν «ρεπορτάζ» της ελβετικής, σκανδαλοθηρικής εφημερίδας Blick, κατά την οποία ο Ρώσος πρόεδρος ταξίδεψε ινκόγκνιτο στην Ελβετία, όπου Ρωσίδα πρώην γυμνάστρια και νυν βουλευτής γέννησε τον καρπό του υποτιθέμενου έρωτά τους.

Για όσους πίστεψαν ότι οι μέρες του Πούτιν στην εξουσία είναι, για τον άλφα ή βήτα λόγο, μετρημένες, η προσγείωση στην πραγματικότητα υπήρξε ανώμαλη. Η πρώτη, μετά το δεκαήμερο της αινιγματικής απουσίας, επανεμφάνισή του στο Κρεμλίνο συνοδεύτηκε από αιφνιδιαστική διαταγή για διεξαγωγή μεγάλων στρατιωτικών γυμνασίων, στο πλαίσιο των οποίων έστειλε πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στον ρωσικό θύλακο του Καλίνιγκραντ, στη Βαλτική και βομβαρδιστικά που μπορούν να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα στην Κριμαία. Την Τετάρτη, μίλησε σε τεράστια συγκέντρωση 110.000 πολιτών έξω από τα τείχη του Κρεμλίνου, στο πλαίσιο των πανηγυρικών εκδηλώσεων για τον ένα χρόνο από την επιστροφή της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία. Την ίδια ημέρα υπέγραψε συμφωνία στενότερης συνεργασίας με τη ρωσόφωνη, αυτόνομη περιοχή της Νότιας Οσετίας, η οποία αποτελεί ντε φάκτο ρωσικό προτεκτοράτο μετά τον πόλεμο του 2008 με τη Γεωργία.

Η δυναμική επανεμφάνιση του Ρώσου προέδρου αποτελούσε απάντηση στην ψυχροπολεμική ατμόσφαιρα που καλλιεργείται συστηματικά, το τελευταίο διάστημα, από κύκλους της Ουάσιγκτον. Οπως έγραψε ο αρθρογράφος της Washington Post Ντέιβιντ Ιγκνάτιους, ο οποίος διατηρεί καλούς διαύλους επικοινωνίας με το Πεντάγωνο, ο υπουργός Αμυνας Αστον Κάρτερ και ο αρχηγός του γενικού επιτελείου Μάρτιν Ντέμπσι ασκούν έντονη πίεση για αποστολή οπλικών συστημάτων στο Κίεβο. Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκεται η αναπληρώτρια υπ. Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ -γνωστή και από το διαβόητο... «fuck the EU!»- η οποία προαλείφεται να αναλάβει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε μελλοντική κυβέρνηση των Ρεπουμπλικανών. Αν και ο πρόεδρος Ομπάμα δεν έχει δώσει ακόμη το πράσινο φως, εμφανίστηκε ωστόσο να πιέζει ασφυκτικά την Αγκελα Μέρκελ για έναν νέο γύρο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, κάτι που θα ανατίναζε την εύθραυστη ανακωχή στην ανατολική Ουκρανία, η οποία επετεύχθη στο Μινσκ, ύστερα από εργώδεις προσπάθειες της γερμανικής και της γαλλικής διπλωματίας.

Ωστόσο η προσπάθεια απομόνωσης και οικονομικού γονατίσματος της Ρωσίας, με απώτερο στόχο την ποθητή «αλλαγή καθεστώτος» και την επιστροφή της χώρας στην ταπείνωση της εποχής Γέλτσιν, συναντά εμπόδια και στο εσωτερικό της Ε.Ε. όπως αποκάλυψαν οι Financial Times, την περασμένη Τρίτη. Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία, τρεις εκ των χωρών που κατ’ εξοχήν πλήττονται από τις κυρώσεις, έχουν καταστήσει ήδη σαφές ότι δεν ευνοούν τη λήψη πρόσθετων τιμωρητικών μέτρων. Ανάλογες διαθέσεις επικρατούν και σε άλλες χώρες όπως η Ουγγαρία, η Σλοβακία, η Αυστρία, η Κύπρος και η Ελλάδα.

Παράλληλα, Γερμανοί βουλευτές εκφράζουν έντονη δυσαρέσκεια για τις εμπρηστικές δηλώσεις του στρατηγού Μπρίντλαβ, ανώτατου διοικητή του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, ο οποίος, σε πλήρη διάσταση με τις πληροφορίες της γερμανικής υπηρεσίας BND, βεβαιώνει, μέρα μπαίνει, μέρα βγαίνει, την παρουσία ρωσικών τεθωρακισμένων στην ανατολική Ουκρανία. Ολα δείχνουν ότι η Γερμανία έχει δεύτερες σκέψεις για το γεγονός ότι, στην πρώτη φάση της ουκρανικής κρίσης, παρασύρθηκε από το αντιρωσικό μένος των Βαλτικών Δημοκρατιών, διευκολύνοντας μια αλλαγή καθεστώτος στο Κίεβο που μόνο την Αμερική εξυπηρετούσε. Αντίθετα, η ίδια έμεινε χωρίς ουσιώδη πολιτική επιρροή και με σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις, καθώς στη Ρωσία, τη χώρα που αποτελεί και τον κύριο ενεργειακό εταίρο της, δραστηριοποιούνται 6.500 γερμανικές βιομηχανίες.

«Πόλεμος» και για τους αγωγούς στα Βαλκάνια

Ο ενεργειακός απογαλακτισμός της Ευρώπης από τη Ρωσία αποτελεί βασικό στόχο της αμερικανικής στρατηγικής, όπως έδειξε ο τορπιλισμός του αγωγού μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου South Stream από τη φιλοαμερικανική κυβέρνηση της Βουλγαρίας. Την περασμένη Τρίτη, ο Βλαντιμίρ Πούτιν συζήτησε τηλεφωνικά με τον Ταγίπ Ερντογάν την πρότασή του για μια εναλλακτική λύση στον South Stream - έναν αγωγό που θα περνάει κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα για να φτάσει στα ελληνοτουρκικά σύνορα και από εκεί να κατευθυνθεί, μέσω ΠΓΔΜ και Σερβίας, στην Κεντρική Ευρώπη. Κατ’ αρχήν υπέρ της κατασκευής του «Balkan Stream» έχει ταχθεί και ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Ορμπαν, με αποτέλεσμα η πρόταση που διατύπωσε ο Πούτιν προ τριμήνου να έχει εξελιχθεί ήδη σε ρεαλιστικό σχέδιο.

Ενα εμπόδιο που εμφανίστηκε ξαφνικά στην υλοποίηση του σχεδίου ήταν η πολιτική αναταραχή στα Σκόπια. Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Ζόραν Ζάεβ κάλεσε τον κόσμο σε διαδηλώσεις, ζητώντας την παραίτηση του πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι, αφού έβγαλε στη φόρα μαγνητοταινίες που υποτίθεται ότι αποδείκνυαν παρακολουθήσεις πολιτικών και άλλων παραγόντων από τις μυστικές υπηρεσίες του πρωθυπουργού. Ο Γκρούεφσκι απάντησε ότι ο Ζάεβ προσπάθησε να τον εκβιάσει με τις εν λόγω μαγνητοταινίες, οι οποίες, κατά τη δική του εκδοχή, προέρχονταν από ξένη μυστική υπηρεσία, της οποίας ο Ζάεβ είναι πράκτορας. Την εκδοχή αυτή, που φωτογραφίζει τις ΗΠΑ, υποστηρίζει και η Μόσχα, εκτιμώντας ότι επρόκειτο για -αποτυχημένη, κατά τα φαινόμενα- απόπειρα «έγχρωμης επανάστασης» για την ανατροπή του Γκρούεφσκι, έτσι ώστε να ματαιωθεί το φιλόδοξο σχέδιο του «Balkan Stream». Δεν είναι, εξάλλου, μυστικό ότι οι καλές σχέσεις του Ορμπαν με τη Ρωσία αποτελούν έναν από τους κυριότερους λόγους της αμερικανικής δυσαρέσκειας στο πρόσωπό του.