Το μέλλον της Ευρώπης κρίνεται στην Ελλάδα

Το μέλλον της Ευρώπης κρίνεται στην Ελλάδα

Του ΜΙΧΑΛΗ ΨΥΛΟΥ

[Πηγή: iskra, 09/01/2015]

Πολύ σωστά το θέτει η γαλλική εφημερίδα Humanité. «Σπάνια οι εθνικές εκλογές είχαν γίνει ένα ευρωπαϊκό ζήτημα, όπως συμβαίνει σήμερα με την εκλογική αναμέτρηση στην Ελλάδα». Ο ισπανός ιστορικός Χουάν Β. Κούγια σε κύριο άρθρο του στην ισπανική El Pais κάνει λόγο για την «Ελληνική φωτιά» που πυρπολεί την Ευρώπη. Ο γάλλος οικονομολόγος Ζακ Σαπίρ εκτιμά ότι «αυτό που διακυβεύεται στην Ελλάδα θα επηρεάσει όλη την Ευρώπη, και ιδίως στη Γαλλία. Μπορεί ο αντίκτυπος να είναι  θετικός και να ξεκινήσει ένας αγώνας  μεταξύ των λαών και των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Μπορεί όμως οι επιπτώσεις να είναι αρνητικές σε περίπτωση  μιας  νέας προδοσίας». Ο Σαπίρ προειδοποιεί ότι «αυτά που συμβαίνουν στην Ελλάδα, είναι πρόβλημα και για την Ιταλία, και τη Γαλλία και την Ισπανία. Ναι, το μέλλον της Ευρώπης και της δημοκρατίας θα παιχτεί στην Αθήνα και αυτό είναι άκρως συμβολικό».

Οι λόγοι είναι δύο, λέει  ο ιταλός δημοσιογράφος Αλεσάντρο Τζιλιόλι σε άρθρο του στο περιοδικό «L'Espresso»:

Το πρώτο είναι ότι, για πρώτη φορά, στην ηπειρωτική Ευρώπη μπορεί να αναλάβει τη διακυβέρνηση μιας χώρας μια πολιτική  δύναμη, που βρίσκεται έξω από το κλασσικό σχήμα κεντροαριστεράς - κεντροδεξιάς, των δύο δυνάμεων που εναλλάσσονται για πάνω από μισό αιώνα και που σήμερα εξακολουθούν να κυριαρχούν από τη Γερμανία ως τη Γαλλία, την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιταλία». Με άλλα λόγια, τονίζει ο ιταλός δημοσιογράφος, μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ «θα είναι η πρώτη δοκιμασία μιας  κυβέρνησης, που αντιπροσωπεύει τη λεγόμενη ''αόρατη'' κοινωνική πλειοψηφία».

Ο δεύτερος, και ακόμη πιο σημαντικός λόγος που προκαλεί πανευρωπαϊκό αντίκτυπο, μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, λέει ο ιταλός δημοσιογράφος, είναι ότι για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό, θα έχουμε ένα ευρωπαϊκό κράτος που προσπαθεί να αλλάξει την ίδια την ΕΕ της τρόικας και γενικότερα  τις κυρίαρχες οικονομικές δυνάμεις και να αποκαταστήσει σε μια χώρα τη δημοκρατία και την πολιτική κυριαρχία που της αξίζει. Αυτό αποτελεί μια επανάσταση τα τελευταία τριάντα χρόνια, αλλά φυσικά το ερώτημα είναι αν θα αφήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ να την κάνει.  

ΞΗΛΩΜΑ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ ΤΟΥ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ

Η πανευρωπαϊκή διάσταση ενδεχόμενης νίκης ή ηττας της Αριστεράς στην Ελλάδα φαίνεται άλλωστε και από τη σφοδρή, ψυχροπολεμική αντίδραση του Βερολίνου ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ. Το Βερολίνο φοβάται ότι η Ελλάδα μπορεί τώρα να εξελιχθεί σε «πειραματόζωο» του βίαιου ξηλώματος των μνημονίων, που αποτελούν και την πεμπτουσία της γερμανικής πολιτικής για την επιβολή της οικονομικής και πολιτικής επικυριαρχίας της Γερμανίας στην Ευρώπη. Στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία η υποτιθέμενη «έξοδος» από τα μνημόνια έγινε με συμπεφωνημένο τρόπο ανάμεσα στο Βερολίνο και τις ντόπιες πολιτικές και οικονομικές ελίτ και με όρους που δεν έθιγαν σε τίποτα την ουσία της γερμανικής πολιτικής. Στην Ελλάδα όμως οι προθέσεις της επικείμενης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ διαφορετικές  και είναι αρκετοί στο Βερολίνο που έχουν χάσει τον ύπνο τους. Αν σπάσει αυτή η άνευ όρων αποδοχή των γερμανικών επιλογών έστω και σε μια μικρή χώρα –μέλος της Ευρωζώνης, «ολόκληρο το ευπαθές οικοδόμημα από τραπουλόχαρτα χρέους, διασώσεων και λιτότητας θα αρχίζει να ταλαντεύεται», όπως προειδοποιούν οι Financial Times. Εφιάλτης για τους Γερμανούς είναι και το ενδεχόμενο διαγραφής μεγάλου τμήματος του ελληνικού χρέους που επιδιώκει ο ΣΥΡΙΖΑ. Όχι γιατί ενδεχόμενες απώλειες από μια μεγάλη  διαγραφή του ελληνικού χρέους θα είναι σημαντικές για την Γερμανία και τα άλλα κράτη της ΕΕ (περίπου το 80% του ελληνικού δημόσιου χρέους είναι σε χέρια κρατών). Ασήμαντες θα ήταν οι απώλειες για τα ευρωπαϊκά κράτη ακόμη κι αν διαγράφονταν με πολιτική λύση φυσικά το σύνολο του ελληνικού χρέους. Ακόμη και οι Financial Times το παραδέχονται: «Μια διαγραφή χρέους για την Ελλάδα μπορεί να είναι εφικτή, αλλά το Βερολίνο γνωρίζει ότι κάτι τέτοιο θα άνοιγε διάπλατα την πόρτα για παρόμοιες απαιτήσεις από την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, την Ισπανία, ακόμα και από τη Γαλλία», γράφει η βρετανική εφημερίδα! Αυτή είναι η πραγματική αιτία των Γερμανικών αντιδράσεων. Για σκεφτείτε να ζητήσει διαγραφή μέρους του ισπανικού δημόσιου χρέους -που ξεπερνά το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ- μια κυβέρνηση των Podemos στην Ισπανία; Ή αύριο μια αντι-γερμανική κυβέρνηση στην Ιταλία ή στην Γαλλία, τα χρέη των οποίων ξεπερνούν τα δύο τρισεκατομμύρια ευρώ;

Γι αυτό, όπως γράφει ο γάλλος δημοσιογράφος Πολ Κινιό στο περιοδικό Le Nouvel Observateur, μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα έχει να αντιμετωπίσει μια κυρίαρχη ελίτ στην Ευρώπη, που «έχει δώσει στο ευρωπαϊκό όνειρο έναν μόνο προσανατολισμό: Το...ραβδί». Όπως λέει ο Κινιό «για χρόνια τώρα ότι η Ευρώπη είναι  μια παμπ που όλοι προειδοποιούν για τους κινδύνους του καπνού: Θέλει να κρατά φοβισμένους τους πολίτες. Η Ευρώπη είναι όμως πράγματι ένας πολύ άρρωστος οργανισμός που θεωρεί ότι η μόνη θεραπεία είναι η λιτότητα . Βλέπουμε όμως τα αποτελέσματα της λιτότητας και στην Ελλάδα και στην ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρώπη δεν υποστηρίζει την αντίθετη άποψη ακόμη και όταν είναι δημοκρατικά εκφρασμένη. Επιβάλει τις πολιτικές της μόνο με την απειλή. Πολύ περισσότερο σήμερα θα θελήσει να το κάνει καθώς έχει κάνει την εμφάνισή της μια ριζοσπαστική αριστερά που  δικαίως αμφιβάλλει για το έργο της ΕΕ και είναι ο κύριος κίνδυνος για την Ευρωπαϊκή Ένωση».

«Είναι σαφές ότι το θέμα δεν είναι η Ελλάδα», λέει ο γάλλος δημοσιογράφος Βενσάν Πρεσιμέ. «Αλλά ότι η Ελλάδα  για τους ισχυρούς της παλαιάς Ευρώπης είναι μια πρόκληση για την ιερή και απαραβίαστη αρχή της αποπληρωμής του χρέους. Αυτό είναι το μήνυμα. Και αυτό απειλεί να προκαλέσει ... εγκεφαλικό στον Μοσκοβισί, τον Σόιμπλε, τον Ολάντ και την Μέρκελ».

Ο φόβος του Βερολίνου και των συστημικών ελίτ στην Ευρώπη μεγαλώνει άλλωστε, λόγω και του γεγονότος ότι «τα κόμματα, όπως το Podemos στην Ισπανία και ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, έχουν διευρύνει το ακροατήριό τους σε πολύ πιο πλατιά λαϊκά στρώματα, σε σχέση με το συνηθισμένο αριστερό κοινό», λέει η ιταλίδα δημοσιογράφος Μαρία Τεράνι σε άρθρο της στην Corriere della Sera.

«Η δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ και Podemos έγκειται στην περίφημη “αλλαγή παραδείγματος”. Αλλάζουν το παράδειγμα της Αριστεράς, δεν αποθαρρύνονται ούτε σύρονται πίσω από αρχαία συνθήματα και τις φιλοδοξίες παλαιών πολιτικών ηγετών, που ήταν πρόθυμοι να αλλάξουν σημαία».

ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β';

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που εμφανίζονται πλέον και συστημικοί παράγοντες στην ίδια τη Γερμανία που εισηγούνται στην κυβέρνηση Μέρκελ να αλλάξει στάση έναντι του ΣΥΡΙΖΑ για χάρη της ίδιας της ...γερμανικής πολιτικής στην Ευρώπη. Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών του Βερολίνου (DIW), Μάρτσελ Φράτσερ, εκ των πλέον σημαντικών οικονομολόγων της Γερμανίας, σε άρθρο του στην σοσιαλδημοκρατική «Süddeutsche Zeitung» με τίτλο «Η κρίση στην Ελλάδα μπορεί να είναι ευκαιρία», τονίζει:

«Η Ελλάδα δεν απαιτεί τίποτα λιγότερο από έναν πολιτικό σεισμό για να γίνει βιώσιμη χώρα και να εξελιχθεί σε μια λειτουργική δημοκρατία. Για το λόγο αυτό η τρέχουσα πολιτική κρίση θα μπορούσε να αποδειχτεί χρήσιμη. Μια πιθανή ανάληψη της διακυβέρνησης στην Ελλάδα από τον ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να έχει βραχυπρόθεσμο κόστος για την Γερμανια και την Ευρώπη, αλλά επίσης θα οδηγήσει σε ένα αναγκαίο νέο ξεκίνημα για τη χώρα», τονίζει ο γερμανός οικονομολόγος και προσθέτει: «Η απόδοση των ελληνικών κυβερνήσεων τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν σοκαριστικά κακή. Για πολλές γενιές, η ελληνική πολιτική ελίτ ήταν αγκιστρωμένη στα προνόμια της εξουσίας. Οι ελληνικές κυβερνήσεις προσπαθούσαν απλώς να εξασφαλίσουν την πολιτική και οικονομική τους δύναμη, αλλά όχι να εφαρμόσουν τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις για να οδηγήσουν τη χώρα στο μέλλον. Πρέπει να ξεφορτωθούμε την παλιά πολιτική ελίτ και να καταλάβουμε ότι μια νέα γενιά πολιτικών είναι η ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα της χώρας».

Ο Γερμανός οικονομολόγος δεν συμφωνεί φυσικά με τον ΣΥΡΙΖΑ. «Δικαίως» λέει, «ελάχιστοι βλέπουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί την νέα γενιά πολιτικών που χρειάζεται η χώρα». Εκτιμά όμως ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε πράγματι να αντιστρέψει κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια, αλλά θα κατανοήσει ωστόσο ο αριστερός κυβερνητικός  συνασπισμός ότι η Ελλάδα θα εξαρτάται από το ευρώ και τη βοήθεια της Ευρώπης... Θα πρέπει να συνεχίσουμε να ασκούμε πίεση στην επόμενη ελληνική κυβέρνηση να τηρήσει τις ισχύουσες συμφωνίες. Δεν υπάρχει αρκετό περιθώριο για περαιτέρω χαλάρωση των πιστωτικών συνθηκών για την Ελλάδα».

Το ενδιαφέρον είναι ότι ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών του Βερολίνου αποδέχεται τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ για «ρήτρα ανάπτυξης» στην αποπληρωμή του ελληνικού δημοσίου χρέους: «Ενα μεγάλο μέρος του σημερινού δημόσιου χρέους θα πρέπει να αναδιαρθρωθεί έτσι ώστε η αποπληρωμή του να συνδέεται με την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Αυτό άλλωστε είχε εξασφαλίσει και η μεταπολεμική Γερμανία με τη συμφωνία του Λονδίνου το 1953...».

*Πηγή: www.epikaira.gr