O πατριωτισμός

O πατριωτισμός

του Απόστολου Διαμαντή

[Πηγή: protagon.gr, 23/01/2015]

Top of FormBottom of FormΜιλώντας στον Χατζηνικολάου περί αριστεράς και πατριωτισμού, ο Αλέξης Τσίπρας υπενθύμισε, εν συντομία, τον περίφημο λόγο του Άρη Βελουχιώτη στην ελεύθερη Λαμία. Τι είπε ο Άρης τότε; «Μας κατηγορούν ότι θέμε να καταργήσουμε τα σύνορα και να διαλύσουμε το κράτος. Μα το κράτος εμείς το φτιάχνουμε σήμερα, γιατί δεν υπήρξε, μια που αυτοί οι ίδιοι το είχανε διαλύσει. Ποιος είναι λοιπόν πατριώτης; Αυτοί ή εμείς; Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα και τρέχει να βρει κέρδη σ' όποια χώρα υπάρχουνε τέτοια. Γι' αυτό δε νοιάζεται κι ούτε συγκινείται με την ύπαρξη των συνόρων και του κράτους. Ενώ εμείς, το μόνο πού διαθέτουμε, είναι οι καλύβες μας και τα πεζούλια μας. Αυτά αντίθετα από το κεφάλαιο που τρέχει, οπού βρει κέρδη, δε μπορούν να κινηθούν και παραμένουν μέσα στη χώρα που κατοικούμε. Ποιος, λοιπόν, μπορεί να ενδιαφερθεί καλύτερα για την πατρίδα του; Αυτοί που ξεπορτίζουν τα κεφάλαια τους από τη χώρα μας ή εμείς που παραμένουμε με τα πεζούλια μας εδώ»;

Ο πραγματικός λόγος της ορμητικής πορείας του ΣΥΡΙΖΑ είναι η επανασύνδεσή του με τον πατριωτισμό, όχι της αριστεράς ή της δεξιάς, αλλά τον αληθινό λαϊκό πατριωτισμό που πηγάζει ως συνείδηση καταγωγής και πολιτισμού, ως αίσθηση του ανήκειν, σε μια εθνική κοινότητα με τεράστιο ιστορικό βάθος.

Η πτώχευση της χώρας δεν είχε μόνον οικονομικά αποτελέσματα, αλλά απαξίωσε το σύνολο του ελληνικού αστικού κόσμου, ο οποίος δεν κατάφερε να υπερασπίσει το εθνικό κράτος και προκειμένου να εξασφαλίσει την αναπαραγωγή του παρέδωσε την κρατική εξουσία στους δανειστές. Έτσι, με ένα τέτοιο πολιτικό κενό, δεν ήταν καθόλου ανεξήγητη η ορμητική πορεία της αριστεράς προς την εξουσία, καθώς απέμεινε η μόνη πατριωτική δύναμη. Ήταν αυτή που κατάλαβε ποια ήταν η βασική αντίθεση: από τη μία το μεταπρατικό, τραπεζιτικό κεφάλαιο, που διαπλέκονταν με την πολιτική εξουσία και από την άλλη το σύνολο σχεδόν του λαού.

Έτσι, το δίλημμα περισσότερο ή λιγότερο κράτος, δίλημμα που έθεταν κυρίως οι νεοφιλελεύθεροι διανοούμενοι, ήταν ψευδές, άσφαιρο. Διότι η πτώχευση τού αφήρεσε την υλική του βάση: ποιο κράτος; Το κράτος έγινε ένα απλό εργαλείο επιβολής των ξένων δανειστών και της αναπαραγωγής μιας διεφθαρμένης κάστας. Επομένως δεν ετίθετο ζήτημα μείωσης ή αύξησης του κράτους, αλλά επανίδρυσής του.

Ο λόγος που ο ΣΥΡΙΖΑ οδεύει προς την πλήρη επικράτηση, ό,τι και να βγάλει η κάλπη την Κυριακή, είναι βαθιά ιστορικός και πολιτικός: δεν χρεοκόπησε μόνον η οικονομία, αλλά ο αστικός πολιτικός κόσμος, ο οποίος εκουσίως εκχώρησε σε άλλους, στους ξένους δανειστές, τη δική του πολιτική εξουσία. Και ο λαός έμεινε ακέφαλος. Ο Τσίπρας μικρή σημασία έχει τι θα κάνει με το χρέος και το μνημόνιο. Αυτό που είναι κεφαλαιώδους σημασίας είναι η αποκατάσταση της εσωτερικής πολιτικής έννομης τάξης. Η αποκατάσταση των θεσμών του εθνικού κράτους. Της λαϊκής κυριαρχίας. Της αντιπροσώπευσης.

Ο Αλέξης Τσίπρας, προερχόμενος από τη λαϊκή πατριωτική παράδοση της ελληνικής αριστεράς, κατάλαβε έγκαιρα τη βασική αντίθεση και πέτυχε τη μεγάλη πολιτική ανατροπή.

*Ο Απόστολος Διαμαντής είναι πανεπιστημιακός και συγγραφέας.