Ιδανικοί αυτόχειρες;

Ιδανικοί αυτόχειρες;

Του Τάσου Τσακίρογλου

[Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών, 24/04/2014]

Στις 18 Απριλίου του 2012, παρά τη δυνατή βροχή, χιλιάδες άνθρωποι έβγαιναν στους δρόμους της Ρώμης και πορεύονταν μέχρι την πλατεία Πάνθεον σε μια «σιωπηλή διαμαρτυρία για τα θύματα της κρίσης». Οι διαδηλωτές ζητούσαν «να μην υπάρξουν άλλες αυτοκτονίες», λίγο μετά την ανακοίνωση των στοιχείων ότι το 2010 192 έμποροι και βιοτέχνες, 144 επιχειρηματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά και 272 άνεργοι έβαλαν τέλος στη ζωή τους.

Ομως, mutato nomine, de te fabula narratur, που σημαίνει ότι ο μύθος μιλά αλληγορικά για εμάς. Μόλις προχθές ο «Γκάρντιαν» δημοσίευσε μελέτη του πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ, με τίτλο «Η επίδραση της δημοσιονομικής λιτότητας στην αυτοκτονία: Για την εμπειρία μιας σύγχρονης Ελληνικής Τραγωδίας», σύμφωνα με την οποία υπάρχει άμεση σύνδεση ανάμεσα στην περικοπή των κοινωνικών δαπανών και στις αυτοκτονίες. Μάλιστα η έρευνα εξειδικεύει και αναφέρει ότι κάθε πτώση κατά 1% των κρατικών δαπανών οδήγησε σε 0,43% αύξηση των αυτοκτονιών μεταξύ των ανδρών στα έτη 2009 και 2010.

Οι αυτοκτονίες – μια ατομική, σιωπηλή και μοναχική πράξη διαμαρτυρίας για την απογύμνωση της ζωής – και η επιστροφή ασθενειών όπως η ελονοσία λόγω της πλημμελούς υγειονομικής περίθαλψης, είναι τα «αόρατα» σημάδια της κρίσης, τα οποία δεν συλλαμβάνουν τα ραντάρ της στατιστικής. Το ίδιο είναι και οι χιλιάδες υπάρξεις εν είδει αόρατου αρχαιοελληνικού χορού, οι οποίες μέσα στη σιωπή προσπαθούν να επουλώσουν τα ψυχικά τραύματα που γεννά η βίαιη αναδιανομή εισοδήματος και η καταστροφή όλων των σταθερών που ορίζουν τις ζωές μας.

Ανεργία, περιθωριοποίηση, χρέος, νέα φτώχεια, ψαλίδισμα των προσδοκιών, φόβος, απελπισία: οι τοξικοί καρποί της κρίσης που δηλητηριάζουν ψυχές, ακρωτηριάζουν ζωές και αναπαράγουν μια κυριαρχία που στηρίζεται στο σκοτάδι. Κάθε μέρα ένας άνθρωπος στη χώρα μας αποφασίζει, για οικονομικούς λόγους, να αποσυρθεί από τη σκηνή της «σύγχρονης Ελληνικής Τραγωδίας», στην οποία δεν υπάρχει καν από μηχανής θεός. Και ο θανάσιμος αυτός χορός συνεχίζεται σε Ιταλία, Ισπανία, Ιρλανδία και όπου αλλού εφαρμόζεται το δόγμα της εσωτερικής υποτίμησης, της λιτότητας και της κατεδάφισης του κοινωνικού κράτους. Η διάλυση του ιστού προστασίας δημιουργεί μια ζωή που μετεωρίζεται πάνω από το κενό, το οποίο μετατρέπεται σε κενό της ύπαρξης και ατομικό δράμα.

Η αλληλεγγύη, οι υποστηρικτικές δομές, τα κοινωνικά εγχειρήματα και όλη η εφευρετικότητα μιας κοινωνίας που πασχίζει να επιβιώσει στη γενικευμένη επίθεση που έχουν εξαπολύσει οι ελίτ του πλούτου δεν αρκούν για να δώσουν λύση στο πρόβλημα. Απαιτείται βούληση για αλλαγή και σχέδιο εξόδου με όραμα. Αναγκαίος όρος είναι ο ειλικρινής διάλογος με τους πολίτες επί συγκεκριμένων εναλλακτικών λύσεων, προκειμένου οι δυνάμεις της Αριστεράς να εμπνεύσουν εμπιστοσύνη και να εμφανιστούν ως αξιόπιστη πολιτική δύναμη που μπορεί να αποτελέσει τον κορμό ενός κινήματος ανατροπής. Ο αρπακτικός καπιταλισμός το μόνο που γεννά είναι φόβος, ζόφος, απελπισία και θάνατος. Σίγουρα, όμως, δεν είναι «ιδανικός αυτόχειρας».